Σαφή μηνύματα για το παρόν και το μέλλον της ελληνικής αγροτικής παραγωγής έστειλε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, από το βήμα του 11ου Συνεδρίου της ΓΑΙΑ Επιχειρείν, τονίζοντας την ανάγκη για μετάβαση σε ένα νέο παραγωγικό πρότυπο.
«Ο ελληνικός πρωτογενής τομέας βρίσκεται μπροστά σε μια καθοριστική καμπή», υπογράμμισε, θέτοντας στο επίκεντρο τις μεγάλες προκλήσεις της εποχής: «Η κλιματική κρίση, οι αυξανόμενες απαιτήσεις των αγορών, το υψηλό κόστος παραγωγής, η ανάγκη για ανταγωνιστικά και πιστοποιημένα προϊόντα, μας φέρνουν όλους προ των ευθυνών μας».
Ο Υπουργός τόνισε ότι «η γεωργία του μέλλοντος χτίζεται τώρα» και ότι «δεν μπορούμε να συνεχίσουμε με τα εργαλεία και τις νοοτροπίες του χθες». Όπως σημείωσε, για πρώτη φορά η Κοινή Αγροτική Πολιτική «μας δίνει τη δυνατότητα να οργανώσουμε μια μετάβαση με αρχή, μέση και τέλος», ενώ περιέγραψε ως στόχο «να περάσουμε από τις επιδοτήσεις χωρίς κατεύθυνση, στις στοχευμένες επενδύσεις. Από τις αποσπασματικές ενισχύσεις, στη μακροπρόθεσμη στρατηγική. Από το παθητικό εισόδημα, στην ενεργητική παραγωγή».
Κρίσιμη για αυτή τη μετάβαση είναι η αξιοποίηση της τεχνολογίας, με τον κ. Τσιάρα να παρουσιάζει το έργο «Γεωργία με Ευφυΐα» ως θεμέλιο μιας νέας σχέσης ανάμεσα στον παραγωγό, την τεχνολογία και την επιστήμη: «Σήμερα, η τεχνολογία δεν είναι προνόμιο των λίγων. Είναι απαραίτητο εργαλείο για όλους», ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Για πρώτη φορά ο αγρότης έχει στη διάθεσή του ένα εργαλείο που του επιτρέπει να περάσει από την εμπειρική διαχείριση, στην επιστημονική ακρίβεια. Από τη διαίσθηση, στην τεκμηριωμένη απόφαση», σημείωσε, εξηγώντας ότι η αγροτεχνολογική υποδομή που έχει αναπτυχθεί στη χώρα «θα στηρίζει έμπρακτα τους παραγωγούς σε καθημερινό επίπεδο».
Ο Υπουργός έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στις συνεργασίες, υπενθυμίζοντας τις θεσμικές και φορολογικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης: «Η παραγωγή δεν είναι ατομική υπόθεση. Είναι υπόθεση συλλογικής δράσης, συνεργασιών και δικτύωσης». Όπως ανέφερε, «η κυβέρνηση έχει θεσμοθετήσει φορολογικά και επενδυτικά κίνητρα για όσους επιλέγουν να συνεργάζονται», ενώ τόνισε ότι «η κυβέρνηση της ΝΔ είναι αυτή που ψήφισε το νόμο για τη δημιουργία της ΕΘΕΑΣ» και «με μια σειρά νομοθετικές παρεμβάσεις έδωσε σημαντικά φορολογικά κίνητρα, με κυριότερο τη μείωση της φορολογίας στο 50% σε όσους συμμετέχουν σε αυτά».
«Χρειάζεται να ξαναδούμε τη λέξη “συνεταιρίζομαι” όχι ως συμβιβασμό αλλά ως δύναμη. Όχι ως ανάγκη αλλά ως ευκαιρία», είπε, καλώντας σε μια νέα κουλτούρα εμπιστοσύνης και κοινού οφέλους.
Αναφερόμενος στην ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας, ο κ. Τσιάρας σημείωσε πως «οι πλημμύρες του Daniel και του Elias δεν άφησαν πίσω τους μόνο νερό και λάσπη. Άφησαν και την ανάγκη για αναγέννηση. Και αυτή η αναγέννηση ήδη συντελείται».
Τόνισε την παρουσία της πολιτείας, τις αποζημιώσεις, τα έργα υποδομής και το ρόλο του ΟΔΥΘ στον σχεδιασμό για τη διαχείριση των υδάτων.
«Η γεωργία δεν είναι ζήτημα μόνο παραγωγής. Είναι ζήτημα κοινωνικής συνοχής, περιφερειακής ισορροπίας, διατροφικής αυτάρκειας, προστασίας του περιβάλλοντος», δήλωσε, και κατέληξε με ένα ισχυρό πολιτικό μήνυμα:
«Η γεωργία της επόμενης ημέρας δεν θα είναι αποτέλεσμα τύχης. Θα είναι αποτέλεσμα πολιτικής. Και για πρώτη φορά, η πολιτική αυτή υλοποιείται με διάρκεια, λογοδοσία και όραμα».
O X.Κέλλας στο συνέδριο του ΓΑΙΑ
Χρήστος Κέλλας στο 11ο Συνέδριο της ΓΑΙΑ Επιχειρείν: Στα συνεργατικά σχήματα το μέλλον του αγροτικού τομέα
Έναν από τους πιο δυναμικούς πυλώνες ανάπτυξης της περιφέρειας και της χώρας συνολικά χαρακτήρισε ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Χρήστος Κέλλας την αγροτική οικονομία της Κεντρικής Μακεδονίας, από το βήμα του 11ου Συνεδρίου της ΓΑΙΑ Επιχειρείν, τονίζοντας την ανάγκη να δημιουργηθούν αγροτικοί συνεταιρισμοί, ομάδες παραγωγών και συμπράξεις με επιχειρήσεις και ερευνητικά κέντρα για την ενίσχυση του αγροτικού τομέα.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Μητρώου λειτουργούν 196 Αγροτικοί Συνεταιρισμοί και είναι αναγνωρισμένες 31 Ομάδες και Οργανώσεις Παραγωγών. Οι αγροτικοί συνεταιρισμοί, διαδραματίζουν καταλυτικό ρόλο στον αγροτικό τομέα της Κεντρικής Μακεδονίας. Λειτουργούν ως φορείς συλλογικής δράσης, δίνοντας τη δυνατότητα στους αγρότες να ενώνουν τις δυνάμεις τους και να πετυχαίνουν καλύτερες τιμές για τα προϊόντα τους, πρόσβαση σε χρηματοδοτήσεις και υποδομές, και δυνατότητες εξαγωγής.
Όπως τόνισε ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης «Οι σύγχρονες συμπράξεις περιλαμβάνουν τη συμβολαιακή γεωργία, τη συμμετοχή σε προγράμματα καινοτομίας και την αξιοποίηση ψηφιακών τεχνολογιών. Η γεωργία ακριβείας (μέσω αισθητήρων, δορυφορικών εικόνων και δεδομένων καιρού), εφαρμόζεται πιλοτικά σε περιοχές, ενώ παράλληλα μέσω των Συνεργατικών Σχημάτων Καινοτομίας (Operational Groups), προωθείται η βιώσιμη χρήση φυσικών πόρων, η προστασία του εδάφους και η μείωση του κόστους παραγωγής. Οι δε συμπράξεις με ερευνητικούς φορείς παρέχουν επιστημονική υποστήριξη, μελέτες και καινοτόμες πρακτικές στους αγρότες».
Για την ενίσχυση των συνεταιρισμών και των συμπράξεων, σύμφωνα με τον κ. Κέλλα, η κυβέρνηση έχει προχωρήσει στη λήψη μέτρων, όπως η μείωση κατά 50% της φορολογίας για τα μέλη συνεταιρισμών και για όσους εφαρμόζουν συμβολαιακή γεωργία και η μείωση του φορολογικού συντελεστή στα αγροτικά συνεταιριστικά σχήματα στο 10%.
Επιπλέον, μέσα από το Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ 2023-2027, υλοποιούνται σημαντικά έργα και επενδύσεις συνολικού ύψους 1,8 δισεκατομμυρίων ευρώ, που περιλαμβάνουν:
- Προγράμματα για Νέους Αγρότες, ώστε να δοθεί νέα πνοή στον πρωτογενή τομέα.
- Σύσταση και λειτουργία Ομάδων Παραγωγών, θεμέλιο της σύγχρονης αγροτικής επιχειρηματικότητας.
- Συνεργασίες μέσω Επιχειρησιακών Ομάδων, για την προώθηση της καινοτομίας στον αγροτικό χώρο.
- Επενδύσεις στη Μεταποίηση Αγροτικών Προϊόντων, που αυξάνουν την προστιθέμενη αξία των προϊόντων μας.
- Σχέδια Βελτίωσης θερμοκηπίων, με 50% επιδότηση και μόλις 15% ίδια συμμετοχή, που καθιστούν τις επενδύσεις προσιτές και αποδοτικές.
Συνεταιριστικά Παραδείγματα και Σύγχρονες Συμπράξεις
Όπως τόνισε ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, «Τα συνεταιριστικά παραδείγματα και οι συμπράξεις δεν αποτελούν μόνο επιλογή — αλλά αναγκαιότητα. Είναι η απόδειξη ότι όταν οι παραγωγοί ενώνουν τις δυνάμεις τους, δημιουργούν οικονομίες κλίμακας, αυξάνουν τη διαπραγματευτική τους ισχύ και δίνουν προστιθέμενη αξία στα προϊόντα τους».
Μεταξύ άλλων, ο κ. Κέλλας αναφέρθηκε στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Βέροιας “VENUS GROWERS” ένα από τα πιο χαρακτηριστικά και επιτυχημένα παραδείγματα συνεταιριστικής οργάνωσης, στην ZEUS Ακτινίδια Α.Ε., που αποτελεί ένα πρότυπο συνεργατικής επιχειρηματικότητας στην Κεντρική Μακεδονία, στην Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Θεσσαλονίκης που διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην υποστήριξη των αγροτών της περιοχής.
Παραγωγή στη Κεντρική Μακεδονία
Η Κεντρική Μακεδονία κατέχει πρωταγωνιστικό ρόλο στις ελληνικές εξαγωγές αγροτικών προϊόντων. Τα προϊόντα της – κυρίως νωπά φρούτα, μεταποιημένα τρόφιμα και κρασιά – εξάγονται σε περισσότερες από 50 χώρες. Οι κυριότερες αγορές περιλαμβάνουν τη Γερμανία, την Ιταλία, την κεντρική Ευρώπη, την Πολωνία, τις Κάτω Χώρες, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, την Ιαπωνία, καθώς και αναδυόμενες αγορές όπως την Αίγυπτος, το Ισραήλ και τις χώρες της Μέσης Ανατολής.
Τα κύρια Αγροτικά Προϊόντα που παράγονται στην Κεντρική Μακεδονία είναι μεταξύ άλλων το ρύζι (86,94% της συνολικής παραγωγής ρυζιού στην Ελλάδα), τα οστρακοειδή ξεπερνά το 90%, το βουβαλίσιο γάλα σε αποκλειστική παραγωγή, τα οπωροφόρα φρούτα (65% όπως ροδάκινα, κεράσια, βερίκοκα, δαμάσκηνα, μήλα και ακτινίδια), αλλά και καπνό (53,88%).
