Ποια η φετινή παραγωγή μήλων

ΑΝΑΦΕΡΟΥΝ ΣΤΗΝ «Α»ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΕΣ ΠΟΙΑ ΘΑ ΕΙΝΑΙ

Σημαντική μείωση καταγράφει η φετινή εγχώρια παραγωγή σε μήλα και μάλιστα σε περιοχές που αποτελεί την βασικότερη καλλιέργεια όπως είναι η περιοχή της Αγιάς στη Λάρισα. Το σημαντικότερο ωστόσο θέμα όπως λένε παραγωγοί είναι ότι οι τιμές πώλησης στους εμπόρους είναι ανοιχτές με αποτέλεσμα να μην μπορεί να γίνει κανένας προγραμματισμός από τους αγρότες για την επόμενη καλλιεργητική περίοδο. 

Τουλάχιστον 40% εκτιμά την μείωση της φετινή παραγωγής, αγρότης από την Αγιά, τονίζοντας ότι η μεγάλη ζέστη του Απριλίου και γενικότερα οι υψηλές θερμοκρασίες που επικράτησαν την προηγούμενη περίοδο δεν επέτρεψαν στα δέντρα τη σωστή ανάπτυξη και κατ επέκταση την σωστή καρπόδεση, ενώ εμφανίστηκαν και πολλές ασθένειες. Σημειώνεται ότι η περιοχή υπό κανονικές συνθήκες δίνει 5 εκατ. κιλά μήλα, εκ των οποίων το 65% είναι κόκκινα και το υπόλοιπο ποσοστό αφορά όλες τις άλλες κατηγορίες.

Δυστυχώς, σύμφωνα με την πηγή μας, η καλλιέργεια εμφανίζει πτωτικές τάσεις καθώς αρκετοί αγρότες φεύγουν από αυτήν συμβάλλοντας σε αυτό τρία  βασικά γεγονότα. Το πρώτο έχει να κάνει με το κόστος παραγωγής που έχει φτάσει και τα 1.400 ευρώ το στρέμμα αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι κάποτε το ημερομίσθιο ήταν 30 ευρώ και σήμερα πλησιάζει τα 50 ευρώ. Ο δεύτερος λόγος έχει να κάνει με τους εμπόρους οι οποίοι δεν κλείνουν τιμές και αντίθετα παραλαμβάνουν και μετά κάνουν την εκκαθάριση γεγονός που μειώνει ακόμη περισσότερο την ρευστότητα των αγροτών. Υπογραμμίζεται ότι πέρυσι η τιμή για τον αγρότη ήταν από 50 λεπτά το κιλό έως 65 λεπτά το κιλό. 

Ο τρίτος λόγος είναι οι αθρόες εισαγωγές και οι παράνομες ελληνοποιήσεις. Μολονότι όπως λέει και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί υπάρχουν και τα εργαλεία για να πιαστούν οι παράνομοι δεν γίνεται τίποτα από την πλευρά της Πολιτείας. Αντί αυτού έρχονται εισαγωγές από ξένα κράτη (Τουρκία, Σερβία, Μαυροβούνιο) χαμηλής ποιότητας και ανταγωνίζονται τα ελληνικά μήλα όπου το κόστος της παραγωγής τους στο κιλό είναι μεταξύ 35 με 40 λεπτά. 

Πράγματι μας αναφέρει ο Γεωπόνος από την Αγιά, κ. Ντίνος Κασίδας οι μισοί αγρότες που ασχολούνταν με την καλλιέργεια μήλων έχουν πλέον αποχωρήσει καθώς ούτε μέλλον ούτε προοπτική υπάρχει, αναφέροντας ότι κάποτε στην περιοχή καλλιεργούνταν  με το αγαπημένο φρούτο 17.000 στρέμματα. Ένα επίσης στοιχείο που επιβεβαιώνει την απαισιόδοξο πορεία της καλλιέργειας , όπως λέει είναι ότι άλλες εποχές ο ίδιος με τα μηχανήματά του, έκανε και 300 με 400 ψεκασμούς για λογαριασμό άλλων παραγωγών, ενώ σήμερα αυτοί έχουν πέσει στους 100. 

Η μείωση της φετινής παραγωγής είναι βέβαιη τουλάχιστον όσον αφορά τα μήλα που ανήκουν στον ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού μας λέει ο κ. Γ. Κάντζος, υπεύθυνος Πωλήσεων. Σύμφωνα με τον ίδιο, το χαλάζι που έπεσε αρχές Σεπτεμβρίου και εν συνεχεία οι υψηλές θερμοκρασίες λειτούργησαν ανασταλτικά στην ανάπτυξη της καλλιέργειας, προκαλώντας κακή γονιμοποίηση. Ενώ υπό κανονικές συνθήκες, ο ΑΣΕΠΟΠ συγκόμιζε περί τους 300 τόνους, ενώ φέτος οι ενδείξεις είναι ότι θα είναι ελάχιστα. Αλλά και πάλι υπάρχουν προβλήματα στην ποιότητα -ηλιοεγκαύματα- και άρα δεν έχουν εμπορική χρήση. Η μόνη διέξοδος είναι να πάνε για χυμό όπου εκεί πλέον μιλάμε για τιμές πώλησης στα 7 με 10 λεπτά το κιλό. 

Oι ακραίες καιρικές συνθήκες πράγματι έπληξαν την φετινή παραγωγή, μας λέει ο πρόεδρος στην ομάδα παραγωγών ΟΡΜΗ κ. Γιάννης Ζησιάδης. Σύμφωνα με τον ίδιο, ενώ πέρυσι οι 12 παραγωγοί της ομάδας συγκόμισαν περί τους 900 τόνους, με την πλειονότητα αυτών να αφορά τα κόκκινα μήλα φέτος η μείωση θα ξεπεράσει το 30%. 

Την ίδια στιγμή υποστηρίζει ο ίδιος αυτό δεν είναι το μόνο ανησυχητικό για την πορεία της καλλιέργειας αλλά και το γεγονός ότι πάρα πολλοί αποφάσισαν να σταματήσουν θεωρώντας ότι είναι ασύμφορη από πλευράς κόστους, πρόβλημα που εντείνεται από την πρακτική πλέον και των εμπόρων να μην δίνουν τιμές αγοράς αφήνοντας τις εκκαθαρίσεις στο τέλος της παραλαβής. 

«Ταλαιπωρείται» η καλλιέργεια μήλων στην Ελλάδα με τις τιμές να πιέζονται σημαντικά

• Τις τελευταίες δύο εμπορικές περιόδους, σύμφωνα με τον ειδικό σύμβουλο του Incofruit Hellas Γιώργο Πολυχρονάκη

Η παγκόσμια παραγωγή μήλων για το 2023/24 προβλέπεται αυξημένη σε 83,7 εκατομμύρια τόνους, μας αναφέρει ο ειδικός σύμβουλος του Incofruit Hellas κ. Γιώργος Πολυχρονάκης και συνεχίζοντας επισημαίνει:
Σύμφωνα με την έκθεση του USDA , η παγκόσμια παραγωγή μήλων για την εμπορική περίοδο 2023/24 προβλέπεται να είναι αυξημένη και να ανέλθει σε 83,7 εκατομμύρια τόνους με τις  αυξήσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα που αντιστάθμισαν τις απώλειες για την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Τουρκία. Οι εξαγωγές αναμένεται να αυξηθούν κατά 10% σε 6,0 εκατομμύρια τόνους σε υψηλότερες αποστολές από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ιράν.

Η παραγωγή της Κίνας εκτιμάται ότι διαμορφώθηκε σε 45,0 εκατομμύρια τόνους. Από την άλλη, η παραγωγή της ΕΕ εκτιμάται ότι ήταν μειωμένη σε 12,2 εκατομμύρια τόνους λόγω χαμηλών θερμοκρασιών και κακής επικονίασης στις μεγάλες χώρες παραγωγής. Οι εξαγωγές εκτιμάται ότι ήταν μειωμένες σε 970.000 τόνους λόγω χαμηλότερης παραγωγής και ασθενέστερης ζήτησης από την κορυφαία αγορά της Αιγύπτου εξαιτίας της έλλειψης ξένου συναλλάγματος. Οι εισαγωγές προβλέπονται αυξημένες κατά 15% σε 265.000 τόνους καθώς οι υψηλότερες αποστολές από τη Βόρεια Μακεδονία, τη Μολδαβία και τη Σερβία συμπληρώνουν τις ενωσιακές-εγχώριες καταναλώσεις

Η παραγωγή των ΗΠΑ εκτιμάται ότι ήταν αυξημένη σε 5,0 εκατομμύρια, που είναι το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 6 ετών.

Η παραγωγή της Χιλής προβλέπεται να συρρικνωθεί ελαφρά στους 870.000 τόνους, ενώ η αντίστοιχη της Νότιας Αφρικής προβλέπεται να αυξηθεί σε 1,2 εκατομμύρια λόγω ευνοϊκών καιρικών συνθηκών και αύξησης της συγκομιδής. Αυτό σηματοδοτεί μια ανάκαμψη από την περσινή σοδειά που υπέστη ζημιές από το χαλάζι και σχεδόν ταιριάζει με το ρεκόρ της συγκομιδής της περιόδου 2021/22..

Η παραγωγή της Νέας Ζηλανδίας αναμένεται να αυξηθεί σε 483.000 λόγω των ευνοϊκών καιρικών συνθηκών.

Αξίζει να επισημανθεί, ότι η εφοδιαστική αλυσίδα των εξαγωγών αποτελεί τεράστια πρόκληση σε πολλά μέρη του κόσμου, αλλά η ΕΕ επηρεάζεται σχετικά λιγότερο από αυτή την κατάσταση.

Το πρώτο έτος της πανδημίας κατέγραψε σταθερή ζήτηση και το δεύτερο έτος επιστροφή στα φυσιολογικά επίπεδα. Ο κλάδος αντιμετωπίζει προσωρινά πολλές προκλήσεις:

– Αύξηση του κόστους των εισροών (ιδίως ενέργειας, τελών μεταφοράς και άλλων γεωργικών εισροών).

– Συμφόρηση και υψηλό κόστος στις οδικές μεταφορές με πλοίο (υψηλοί ναύλοι).

– Έλλειψη εργατικού δυναμικού (ειδικά για τη συγκομιδή ).

– Η παραγωγή μήλων στην Ελλάδα την εμπορική περίοδο  2023/24  από 9.642 εκτάρια ανήλθε σε 243 χιλ. τόνους


Από εμπορικής πλευράς η πορεία που είχαν τα μήλα, την περίοδο 2023/24, έναντι της προηγούμενης 2022/2023, είναι ότι σημείωσαν μείωση ως προς τον όγκο κατά -34,9% αλλά με αύξηση της μεσοσταθμικής τιμής μονάδος +13,3% , με τον ισχυρό ανταγωνισμό να εντοπίζεται σε παραδοσιακούς προορισμούς της Αιγύπτου και χωρών της Μέσης Ανατολής .

Τις τελευταίες δύο εμπορικές περιόδους η καλλιέργεια μήλων στην Ελλάδα ταλαιπωρείται με τις τιμές να πιέζονται σημαντικά, ως αποτέλεσμα αφ’ ενός των αλλαγών στις πληρωμές των εξαγωγέων που επέβαλε η Αίγυπτος και αφετέρου του εμπάργκο που επέβαλε η Λευκορωσία στα φρούτα των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Αίγυπτος αποτελεί τη σημαντικότερη αγορά για τα ελληνικά μήλα καθώς την περίοδο 21/22  απορρόφησε το 76% των ελληνικών εξαγωγών, την περίοδο 2022/23 το 52% και την ανασκοπούμενη  μόλις το 42,5%. Παρά το ότι από τον Δεκέμβριο του 2022  ήρθησαν από την Αίγυπτο τα χρηματοοικονομικά εμπόδια, εντούτοις εντός του 2023 επέβαλε και πρόσθετο φόρο εισαγωγής 10%.

Εκ της μέχρι σήμερα πορείας των εξαγωγών της νέας εμπορικής περιόδου 2024/25 οι εξαγωγές των μήλων ,βάσει προσωρινών στοιχείων, κατά την διάρκεια του Σεπτεμβρίου, παρουσιάζουν μια αύξηση της τάξης του 4,9%.

Η μικρή αυτή εμφανιζόμενη αύξηση των εξαγωγών οφείλεται στην πρωϊμότητα της εφετεινής εμπορικής περιόδου

Παράλληλα παρατηρείται και κατά την διάρκεια του Σεπτεμβρίου εισαγωγή μήλων:

• 2024= 127 τόνοι, 45 τόνοι από Βόρεια Μακεδονία, 41 τόνοι από Σερβία, 26 τόνοι από Πολωνία).
• 2023= 151 τόνοι, 99 τόνοι από Σερβία, 47 τόνοι από Ιταλία)

Η εκτίμηση της φετινής παραγωγής 2024/25 μήλων, είναι ότι σε επίπεδο Ευρώπης θα είναι μειωμένη κατά  -11,3% σε σχέση με αυτή 2023/24 στην δε χώρα μας θα είναι στο επίπεδο των 290.000 τόνων αυξημένη έναντι της περσινής.

Με τις πλημμύρες της καταιγίδας Ντάνιελ που έπληξε την Θεσσαλία οι προς εμπορία ποσότητες μήλων που παρήχθησαν στην περιοχή ήταν σημαντικά μειωμένες.  

Χρειάζεται η χάραξη στρατηγικής διάθεσης των παραγομένων μήλων της χώρας μας με το άνοιγμα  νέων αγορών  στη Μέση Ανατολή. Υπάρχουν εκτιμήσεις για αύξηση ζήτησης από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Ιορδανία, το Ισραήλ, το Κουβέιτ, το Μπαχρέιν και τη Σαουδική Αραβία και ήδη οι εξαγωγές προς αυτές τις χώρες αυξάνονται.

Το θετικό είναι ότι υπάρχει προοπτική για τα ελληνικά μήλα σ’ αυτές τις αγορές, χρειάζονται όμως συντονισμένες προσπάθειες για 1-1,5 χρόνο ώστε να διευρύνουμε  την παρουσία μας και βεβαίως χρειάζεται η συμφωνία ΕΕ-Αιγύπτου ώστε να καταργηθούν τα έμμεσα εμπόδια εισαγωγής από τις Αιγυπτιακές αρμόδιες αρχές για τις ελληνικές εξαγωγές στη γειτονική μας χώρα αλλά κυρίως η ανάγκη «επιστροφής» των ελληνικών μήλων και στις ευρωπαϊκές αγορές με έμφαση στην ποιότητα».

Στον παρακάτω παρατιθέμενο πίνακα, εμφανίζονται αναλυτικά στοιχεία του Ισοζυγίου της τελευταίας διετίας: 

ΕΝΤΥΠΗ ΑΓΡΟΕΚΦΡΑΣΗ – Δέσποινα Καραγιαννοπούλου