Προβληματισμό προκαλούν τα πιο πρόσφατα στοιχεία για τις ελληνικές
εξαγωγές τροφίμων στις Ηνωμένες Πολιτείες που παρουσιάζει το Γραφείο
Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Νέας Υόρκης.
Υπάρχουν ανοδικές τάσεις σε αρκετά προϊόντα, όμως η διαχρονική έλλειψη
σταθερών καναλιών διανομής αποτρέπει την αύξηση του μεριδίου τους στην
αμερικανική αγορά. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των ιχθυηρών, όπου οι
ελληνικές εξαγωγές, που τη διετία 2016-17 είχαν φτάσει έως και τα 56 εκατ.
δολάρια, την τελευταία διετία κινούνται στα επίπεδα των 25 εκατ. δολαρίων,
καθώς παρότι τα ελληνικά προϊόντα της κατηγορίας λαβράκι και τσιπούρα
έχουν καταγραφεί ως κορυφαίας ποιότητας, δεν υπήρξε σταθερή και
συστηματική διασφάλιση των δικτύων διανομής. Ενθαρρυντικό είναι πάντως το
γεγονός ότι ήδη στο πρώτο οκτάμηνο του 2021 ξεπεράστηκε το σύνολο των
ελληνικών εξαγωγών ιχθυηρών του 2020 (25,5 εκατ. δολάρια). Μία άλλη
ενδιαφέρουσα περίπτωση είναι αυτή των φρούτων και των λαχανικών, όπου ενώ
η Ελλάδα καταγράφει σταθερή άνοδο στις εξαγωγές της, τελικώς εμφανίζεται
να υποχωρεί αναφορικά με το μερίδιο που αποσπά, καθώς η αύξηση που
επιτυγχάνει υπολείπεται της μεγέθυνσης του κλάδου, χωρίς να μπορεί να βρει
αντίστοιχο βηματισμό. Η εύλογη εξήγηση εν προκειμένω, σύμφωνα με το Γραφείο
ΟΕΥ Νέας Υόρκης, πρέπει να αναζητηθεί στην αδυναμία ανταπόκρισης των
Ελλήνων εξαγωγέων στη διαμορφούμενη ζήτηση εκ μέρους των ΗΠΑ.
Σταθερά τα μερίδια σε τυροκομικά και ελαιόλαδο
Στην περίπτωση της φέτας, οι επιδόσεις του «εθνικού τυριού» μας είναι πολύ καλές
από το 2015 και μετά, αποτελώντας σημείο αναφοράς. Η πορεία των
ελληνικών εξαγωγών τυροκομικών τα τελευταία χρόνια είναι σταθερά ανοδική,
όμως το μερίδιο αγοράς παραμένει αρκετά χαμηλό, γύρω στο 3,5%,
καθώς αυξάνονται συμμετρικά και οι ανταγωνιστικοί, ήδη σημαντικοί εξαγωγείς
τυριών. Παρόμοια είναι η κατάσταση και στο άλλο μεγάλο παραδοσιακό «όπλο»
των ελληνικών εξαγωγών, το ελαιόλαδο, όπου η Ελλάδα εμφανίζεται καθηλωμένη
σε ποσοστά περί το 3%, χωρίς να μπορεί να εκμεταλλευτεί τις μεταβολές του
μακροοικονομικού περιβάλλοντος, την ώρα που χώρες όπως η Πορτογαλία
και η Τυνησία καταγράφουν έντονα ανοδική πορεία.
Η ευκαιρία των αλκοολούχων
Οι εισαγωγές αλκοολούχων ποτών αποτελούν μία πολύ δυναμική κατηγορία
στα ΗΠΑ στην οποία μπορούν να βρουν ευκαιρίες οι Έλληνες εξαγωγείς, καθώς
από τα 15,3 δισ. δολάρια το 2015 έφτασαν στα σχεδόν 18 δισ. το 2019.
Πάντως το μερίδιο των ελληνικών οίνων είναι σταθερά πτωτικό από το 2015 μέχρι
και σήμερα, ενδεικτικό της μη ισόρροπης προσπάθειας εξαγωγής και δημιουργίας
σταθερής πορείας εισόδου σε δίκτυα διανομής. Ωστόσο, είναι αξιοσημείωτο ότι
στο πρώτο 8μηνο του 2021 οι ελληνικές εξαγωγές αλκοολούχων έφτασαν τα 23,9
εκατ. δολάρια, 3 εκατ. περισσότερα σε σχέση με το σύνολο του 2020.
Η ενηλικίωση των ελληνικών εξαγωγών
Όπως επισημαίνει στην ανάλυσή του το Γραφείο ΟΕΥ Νέας Υόρκης, οι ελληνικές
εξαγωγές στις ΗΠΑ θα πρέπει να τύχουν ειδικότερης προσοχής και στόχευσης,
καθώς διαχρονικά δεν υπάρχουν σταθερά κανάλια διανομής παρά μόνον
σε περιορισμένους κλάδους και μάλιστα που σχετίζονται άμεση ή έμμεσα με
ομογενειακές αγορές. «Η ενηλικίωση των ελληνικών εξαγωγικών
ροών προς τις ΗΠΑ δεν περνά μέσα από αποσπασματικές προσπάθειες προώθησης
και ευκαιριακές συμφωνίες με εισαγωγείς που απευθύνονται σε μικρές στοχευμένες
αγορές. Τα ελληνικά τρόφιμα έχουν σημαντικές δυνατότητες και μόνον μέσω
δικτύων διανομής που θα τα οδηγήσουν στην καθαυτό αμερικανική αγορά μπορούν
να καταξιωθούν και να εύρουν σταθερή ζήτηση», τονίζεται.
Οι ελληνικές εξαγωγές στις ΗΠΑ (σε εκατ. δολάρια)
Είδος 2018 2019 2020 8μηνο 2021
Ελαιόλαδο 50,4 43 41,9 34,9
Αλκοολούχα 30,6 30,9 20,6 23,9
Τυροκομικά 31,5 31,9 36,8 34,3
Γιαούρτι 0,2 0,09 0,09 0,05
Ιχθυηρά 51,5 29,7 25,2 25,5
Φρούτα-λαχανικά 22,3 25,9 34,7 24,9
Πηγή: Σπύρος Πιστικός-Foodreporter
