ΤΑ ΔΥΟ ΒΑΣΙΚΟΤΕΡΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΟΤΑΣΣΟΥΝ ΟΙ ΠΡΟΕΔΡΟΙ ΤΩΝ ΤΟΠΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΕΓΓΕΙΩΝ ΒΕΛΤΙΩΣΕΩΝ (ΤΟΕΒ)
H μείωση του κόστους για την ενέργεια από τη μία και η αποκατάσταση των ζημιών στα αρδευτικά δίκτυα που έχουν υποστεί σημαντικές ζημιές λόγω των καταστροφικών καιρικών φαινομένων που έχουν συμβεί τους τελευταίους μήνες είναι τα δύο βασικότερα θέματα που ανέδειξε η συνομιλία μας με τους προέδρους Τοπικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ).
To μεγαλύτερο αγκάθι κατά τον κ. Δημήτρη Μανίκα, Πρόεδρο στον ΤΕΟΒ Δαμάσι Λάρισας είναι η ΔΕΗ. Όπως ο ίδιος μας ανέφερε τη τελευταία δεκαετία έχουν γίνει σημαντικές αυξήσεις στο ρεύμα φθάνοντας και ξεπερνώντας το 40%. Στην αύξηση αυτή έχει μπει επιπλέον “καπέλο” από τα χαράτσια που κάθε τόσο προστίθενται στον λογαριασμό, όπως αυτά περί κοινωνικής πολιτικής, για την υποστήριξη των ΑΠΕ, για την μεταφορά ρεύματος στα νησιά κ.λπ. Όπως ο ίδιος μας επεσήμανε τα συγκεκριμένα χαράτσια αντιστοιχούν στο 20% του λογαριασμού, φθάνοντας σε ετήσια βάση τις 40.000 ευρώ.
Εξωπραγματικό αλλά πέρα ως πέρα αληθινό, σημείωσε ο κ. Δ. Μανίκας είναι το γεγονός ότι το 2010 το κόστος για την ενέργεια που επιφόρτωνε τον ΤΟΕΒ ήταν της τάξεως των 110.000 ευρώ ενώ σήμερα φτάνει τις 200.000 ευρώ. Το θέμα κατά τον ίδιο είναι ότι ενώ μιλάμε για έναν ειδικό λογαριασμό που απευθύνεται στον αγροτικό κόσμο έχει φτάσει πια να συγκρίνεται με το οικιακό τιμολόγιο.
Αν και ο ΤΟΕΒ Δαμάσι είναι ένας υγιής Τοπικός Οργανισμός Εγγείων Βελτιώσεων οι αυξήσεις αυτές που σημειώνονται κάθε τόσο στα τιμολόγια της ΔΕΗ έχουν επιβαρύνει υπέρμετρα τους αγρότες. Σημειώνεται ότι ο συγκεκριμένος ΤΟΕΒ πραγματοποιεί με υπόγειους αγωγούς (με γεωτρήσεις) στάγδην άρδευση 9.000 στρεμμάτων που ανήκουν σε 400 οικογένειες. Από αυτά τα στρέμματα τα 7.000 αφορούν αμπελοκαλλιέργειες και τα υπόλοιπα έχουν διάφορα δέντρα.
Επίσης πάντα με έμφαση στην ΔΕΗ, ο κ. Δημήτρης Μανίκας επισημαίνει δύο ακόμη προβλήματα που σχετίζονται με τον Οργανισμό Κοινής Ωφέλειας, τα οποία όμως κοστίζουν πανάκριβα στους αγρότες. Το πρώτο έχει να κάνει με το ότι δεν είναι σταθερή η τάση του ρεύματος με αποτέλεσμα πολλές φορές την καταστροφή των μοτέρ στα χωράφια. Το δεύτερο πρόβλημα αφορά τις περιπτώσεις που εμφανίζεται κάποια βλάβη στο δίκτυο, όπως μας λέει ο επί 12 χρόνια πρόεδρος στον ΤΟΕΒ Δαμάσι, όπου ιδίως το καλοκαίρι η επιδιόρθωση μπορεί να είναι και μία εβδομάδα μετά την γνωστοποίηση της βλάβης με αποτέλεσμα σημαντικές απώλειες για την καλλιέργεια αλλά και το εισόδημα των αγροτών, ενώ έμμεσα δημιουργούνται και ελλείψεις στην αγορά από προϊόντα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΙΟΥΡΗΣ
Δεν παλεύεται το κόστος της ΔΕΗ που όλο και ανεβαίνει, μας λέει ο κ. Δημήτρης Τσιουρής, πρόεδρος στον ΤΟΕΒ Πηνειού Λάρισας, που αρδεύει περί τα 140.000 στρέμματα με το βαμβάκι να πρωταγωνιστεί σε αυτά, ενώ σημαντικές είναι και οι καλλιέργειες σε καλαμπόκι, μηδική αλλά και σε καρπούζι.
Η άρδευση, σύμφωνα με τον ίδιο, γίνεται με τα νερά του Πηνειού αλλά και με τις 37 γεωτρήσεις που υπάρχουν.
Όπως λέει πριν από μια δεκαετία περίπου, ο λογαριασμός προς τη ΔΕΗ που πλήρωνε ο ΤΟΕΒ ήταν της τάξεως των 400.000 ευρώ (ετήσιο), ενώ σήμερα έχει σκαρφαλώσει στις 600.000 ευρώ και όλο ανεβαίνει. Παράλληλα με το κόστος ενέργειας όμως, σημειώνει ο πρόεδρος του Τοπικού Οργανισμού έχει αυξηθεί συνολικά το καλλιεργητικό κόστος και κυρίως τα λιπάσματα. Όπως υπογραμμίζει στην περίπτωση που ο αγρότης είναι τυχερός και έχει δική του Γη -διαφορετικά πρέπει να υπολογιστεί και το σχετικό ενοίκιο- το καλλιεργητικό κόστος στο στρέμμα έχει ξεπεράσει σήμερα τα 200 ευρώ, όταν πριν από μία τριετία δύσκολα έπιανε τα 150 ευρώ.
Ένα άλλο πρόβλημα που προκαλεί επιπλέον κόστος στον αγρότη, είναι οι εργασίες από τον ΔΕΔΔΗΕ οι οποίες όπως τονίζει γίνονται με απίστευτη χρονοκαθυστέρηση, σημειώνοντας προβλήματα στην ομαλή πορεία της καλλιέργειας. Ακόμη και με πίεση, η επιδιόρθωση των βλαβών γίνεται μετά από 5 ημέρες από την γνωστοποίηση της υπογραμμίζει ο ίδιος.
ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΑΡΚΙΝΟΣ
Ένα από τα αρδευτικά δίκτυα που υπέστη ανυπολόγιστες ζημιές στο πρόσφατο παρελθόν εξαιτίας του περάσματος του πρωτόγνωρου καιρικού φαινομένου του “Ιανου” είναι αυτό που διαχειρίζεται ο ΤΟΕΒ Ταυρωπού Καρδίτσας με τα μέλη του να ξεπερνούν τα 8.000. Μιλάμε για ένα δίκτυο που καλύπτει 120.000 στρέμματα τα οποία αρδεύονται με ανοιχτά κανάλια από την λίμνη Πλαστήρα. Οι καλλιέργειες που κυριαρχούν είναι πρωτίστως το βαμβάκι, το καλαμπόκι, σιτηρά (μη αρδεύσιμα), μηδική κ.λπ.
Όπως μας ανέφερε ο πρόεδρος κ. Θανάσης Μαρκινός, το πέρασμα του Ιανού σάρωσε πάνω το 50%-60% αυτών των στρεμμάτων με το λιμνάζον νερό να ξεπερνά το 1 μέτρο. Ωστόσο, παρά την καταστροφή αυτή που ήταν πολύ μεγάλη και σε ευρεία έκταση, δεν μπορεί όπως μας τονίζει ο ίδιος να μην αναγνωρίσει την ταχύτητα και την οργάνωση που επέδειξε ο ΕΛΓΑ στην καταγραφή των ζημιών στην προτεραιοποίηση αυτών και στην καταβολή των προκαταβολών.
Βεβαίως σημειώνει οι συνέπειες μιας τέτοιας καταστροφικής έλευσης διαρκούν για καιρό ακόμα και μετά την ολοκλήρωση καιρικού φαινομένου. Όπως λέει τα θέματα που έπρεπε να λυθούν άμεσα μετά την έλευση του Ιανού ήταν πρωταρχικά να συγκομιστεί ότι είχε απομείνει, εγχείρημα που όμως ήταν δύσκολο, καθώς δεν υπήρχε καλή ψυχολογία στον κόσμο συμβάλλοντας σε αυτό και η υποβαθμισμένη ποιότητα των προϊόντων που είχαν καταφέρει να σωθούν. Είναι χαρακτηριστικό επισημαίνει ότι το βαμβάκι που σώθηκε είχε χρωματιστεί από τις λάσπες με αποτέλεσμα να πουληθεί στο 1/3 της τιμής του. Ένα άλλο θέμα, κατά τον ίδιο που έπρεπε να επιλυθεί άμεσα μετά την έλευση του Ιανού ήταν να καθαριστούν τα χωράφια που είχαν ταλαιπωρηθεί πολύ από τα ξένα σώμα προσθέτοντας επιπλέον κόστος στον αγροτικό κόσμο. Ζημιές που αφορούσαν το σύνολο των υποδομών, ενώ υπήρχαν προβλήματα και στα δίκτυα του ΤΟΕΒ που εκτείνονται σε 850 χλμ.
Μελέτη που διενήργησε ο ΤΟΕΒ και κατέθεσε στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προσδιόρισε το κονδύλι της αποκατάστασης του δικτύου στα 12,5 εκατ. ευρώ.
Μολονότι, όπως μας επεσήμανε ο κ. Θανάσης Μαρκινός σήμερα έχει ομαλοποιηθεί η κατάσταση με το νερό να πηγαίνει σε όλες τις περιοχές είναι επιτακτική ανάγκη να προχωρήσει άμεσα η δημιουργία ενός νέου (κλειστού) δικτύου. Οπως λέει για να μην χαθεί η φετινή αρδευτική περίοδος, ο ΤΟΕΒ με την συνδρομή όλων προχώρησε σε πρόχειρες αποκαταστάσεις του δικτύου συμβάλλοντας σε αυτό και η χρηματοδότηση του 1,5 εκατ. ευρώ που λήφθηκε. Ομως μιλάμε για πρόχειρες αποκαταστάσεις που δεν θα μπορέσουν να αντέξουν νέες μελλοντικές θεομηνίες τύπου Ιανού.
ΜΟΣΧΟΣ ΚΟΝΤΟΥΔΗΣ
Είναι επιτακτική ανάγκη να προχωρήσει η συντήρηση-αποκατάσταση του αρδευτικού μας δικτύου που είναι από τα πιο παλιά, μας λέει ο πρόεδρος του ΤΟΕΒ Τρίκαλα Ημαθίας, κ. Μόσχος Κοντούδης, τονίζοντας ότι χρονικά τοποθετείται στα τέλη της δεκαετίας του 50. Σύμφωνα με τον ίδιο, το δίκτυο εξυπηρετεί 60.000 στρέμματα, εκ των οποίων το 85% αφορά την καλλιέργεια βαμβακιού και το υπόλοιπο είναι κατά βάση καλαμπόκι, λίγα ρύζια και λίγα κηπευτικά. Συνολικά καλύπτει περιμετρικά 500 χλμ. Σημειώνεται δε ότι ο συγκεκριμένος ΤΟΕΒ έχει 3.000 μέλη.
Όπως λοιπόν μας ανέφερε ο πρόεδρος του ΤΟΕΒ με δεδομένο ότι το δίκτυο είναι ανοιχτό δεν υπάρχει ενεργειακό κόστος. Όμως από την άλλη, λόγω της κλιματικής αλλαγής που συντελείται όπως επιβεβαιώνουν και τα ακραία καιρικά φαινόμενα που σημειώνονται και εξελίσσονται δυσμενώς χρόνο με το χρόνο υπάρχει πολύ μεγάλη ανάγκη συντήρησής του.
Η καλύτερη λύση για τον ίδιο θα ήταν το δίκτυο να γίνει υπόγειο και κλειστό. Λύση που όμως επισημαίνει κοστίζει ακριβά, όπως απέδειξε και μια μελέτη για 30.000 στρέμματα που ανέβασε το κονδύλι της επένδυσης στα 28 εκατ. ευρώ .
Επειδή όμως δεν υπάρχει η πολυτέλεια του χρόνου, θεωρεί αναγκαίο να προχωρήσει άμεσα η συντήρηση του υπάρχοντος δικτύου, αξιοποιώντας τα περίπου 2 εκατ. ευρώ που διαθέτει για αυτό το λόγο η Περιφέρεια, ενώ ανάλογα είναι και τα κονδύλια που μπορούν να εξασφαλιστούν από το Υπουργείο. Δεν παραλείπει δε να τονίσει την αναγκαιότητα η Ελλάδα να διεκδικήσει από την Ευρώπη τα κονδύλια που της αναλογούν για περιβαλλοντικούς λόγους, υπογραμμίζοντας ότι δυστυχώς η χώρα χάνει πόρους λόγω αδικαιολόγητων καθυστερήσεων.
Επιβεβλημένη η εθνική στρατηγική για το νερό της άρδευσης
Αν θέλουμε και αύριο να υπάρχει αγροτική οικονομία και παράλληλα αυτή να βελτιώνεται πρέπει άμεσα να δοθούν λύσεις προς τρεις κατευθύνσεις μας λέει ο πρόεδρος της Ενωσης Αρδευτών Ελλάδος κ. Βασίλης Κανάκας.
Καταρχήν να υπάρξει εθνική στρατηγική για το νερό της άρδευσης. Κάτι που ποτέ δεν έχει υπάρξει, ενώ στην αντίθετη περίπτωση θα υπήρχαν πολλαπλές ωφέλειες και για τον αγροτικό κόσμο αλλά και για τα οικονομικά της χώρας. Επίσης, ο ίδιος θεωρεί επιτακτική ανάγκη να προχωρήσουν άμεσα έργα σε νέες υποδομές, συντήρηση κάποιων παλαιών δικτύων αλλά και επεκτάσεις υπαρχόντων. Σήμερα, όπως λέει ο ίδιος, υπάρχουν 416 ΤΟΕΒ, εκ των οποίων οι 70 είναι ανενεργοί. Από τους εναπομείναντες αρκετοί δημιουργήθηκαν την τελευταία εικοσαετία. Ως εκ τούτου οι παλιοί ΤΟΕΒ, πρέπει να κυμαίνονται στους 250 περίπου. Το θέμα κατά τον ίδιο είναι ότι είτε παλιοί είτε νέοι πάντα τα δίκτυα άρδευσης χρειάζονται έργα συντήρησης και αποκατάστασης. Άρα όπως τονίζει επειδή υπάρχουν σχετικά κοινοτικά κονδύλια προς αξιοποίηση θα πρέπει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να τρέξει τις απαιτούμενες ενέργειες για την απορρόφηση των εν λόγω χρημάτων.
Τέλος, υποστηρίζει ο ίδιος, πρέπει να αναμορφωθεί ο Νόμος που αφορά το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των ΤΟΕΒ, έτσι ώστε αφενός να εισχωρήσουν σε αυτούς νέοι άνθρωποι με όραμα και σχέδια για την στήριξη του αγροτικού κόσμου.
- Της Δέσποινας Καραγιαννοπούλου
- ENTYΠH ΑΓΡΟΕΚΦΡΑΣΗ
