Μειωμένη αισθητά συγκριτικά με άλλες χρονιές είναι φέτος η παραγωγή αμυγδάλου, με το πρόβλημα να αποδίδεται κυρίως στις υψηλές θερμοκρασίες και τη λειψυδρία. Στη Βόρεια Ελλάδα, οι αμυγδαλοπαραγωγοί είδαν τη σοδειά τους να μειώνεται δραματικά, αντιμετωπίζοντας σοβαρά προβλήματα με την φόμοψη και τη μουμιοποίηση. Την ίδια στιγμή, σε περιοχές όπως η Καβάλα, το αμύγδαλο – που πριν από μερικά χρόνια… μεσουρανούσε – πλέον φαντάζει σαν μια παλιά ανάμνηση, καθώς οι παραγωγοί εγκαταλείπουν την καλλιέργεια του και στρέφονται σε άλλες εναλλακτικές, όπως η ελιά.
Οξυμένα είναι τα προβλήματα που ταλανίζουν φέτος και τους παραγωγούς που έχουν επενδύσει στο βιολογικό αμύγδαλο, ενώ μεγάλο στοίχημα παραμένει το εάν και πόσοι εξ’ αυτών θα συνεχίσουν ή θα στραφούν σε άλλες καλλιέργειες. Η μειωμένη παραγωγή οδηγεί στην άνοδο των τιμών, ωστόσο το κόστος καλλιέργειας παραμένει υψηλό, ενώ οι αμυγδαλοπαραγωγοί έχουν να αντιμετωπίσουν μια σειρά από χρόνιες παθογένειες, όπως το ότι αρκετές φορές είναι πολύ δύσκολο στην περίπτωση του αμυγδάλου να λάβουν αποζημιώσεις για φυσικές καταστροφές. Οι ξηροί καρποί ωστόσο παραμένουν μια καλλιέργεια με πολλές προοπτικές, αρκεί να δοθούν κίνητρα στους δενδροκαλλιεργητές για να προχωρήσουν στη εκμηχάνιση των κτημάτων τους, και φυσικά να λάβουν περαιτέρω ενημέρωση και καθοδήγηση για το πως μπορούν να βελτιώσουν τις αποδόσεις τους.
Η φόμοψη είναι ένα από τα μεγάλα αγκάθια της φετινής παραγωγής αμυγδάλου, καθώς σε αρκετές περιοχές πολλά δέντρα ξεράθηκαν με αποτέλεσμα να παρατηρηθούν μεγάλες απώλειες στο φυτικό κεφάλαιο. «Η χρονιά φέτος για το αμύγδαλο, τουλάχιστον στη δική μου περίπτωση, είναι καταστροφική. Εδώ που είμαι εγώ, επειδή είναι ύψωμα, τα δέντρα δέχονται περισσότερο ήλιο με αποτέλεσμα να υπάρχουν σημαντικά προβλήματα φέτος που επικράτησαν τόσο υψηλές θερμοκρασίες. Υπάρχει αφυδάτωση στο κλαδί, το οποίο φορτώνει και σπάει σαν να είναι εντελώς ξερό» εξηγεί ο Χρήστος Γαβριήλ που καλλιεργεί βιολογικό αμύγδαλο στην περιοχή της Ξάνθης. Όπως τονίζει, υπήρχαν άλλοι παραγωγοί που πήγαν καλύτερα, αλλά αναμφίβολα τα προβλήματα φέτος είναι πολλά για τις περισσότερες δεντροκαλλιέργειες, ειδικά τις βιολογικές παραγωγές όπου οι παρεμβάσεις είναι πιο ήπιες και περιορισμένες. «Προβλήματα υπήρχαν και με τη μουμιοποίηση, η οποία φέτος ήταν κάπως διαφορετική. Είχε διαφορετική εικόνα γιατί κυρίως αποδίδεται στις υψηλές θερμοκρασίες και όχι τόσο στο έντομο. Εκεί πρέπει να κάνεις άμεσα παρέμβαση, να χτυπήσεις τον καρπό να πέσει στο έδαφος, για να σώσεις και το δένδρο» προσθέτει χαρακτηριστικά ο ίδιος.
Τα τελευταία χρόνια ωστόσο, παρατηρείται και μια «φυγή» των παραγωγών στη Βόρεια Ελλάδα από το αμύγδαλο, το οποίο εγκαταλείπουν καθώς το βρίσκουν πλέον ασύμφορο σαν καλλιέργεια. «Οι αμυγδαλιές έχουν ξηλωθεί είναι η αλήθεια και έχουν μείνει ελάχιστες καλλιέργειες. Το περίφημο δηλαδή αμύγδαλο Οφρυνίου που κάποτε μεσουρανούσε πλέον έχει πεθάνει. Είναι μια καλλιέργεια που δυστυχώς δεν πήγαινε καλά τα τελευταία χρόνια και οι παραγωγοί στράφηκαν αλλού. Το ενδιαφέρον πλέον είναι σε καλλιέργειες όπως οι επιτραπέζιες ελιές και όταν εμφανίζεται μια νέα καλλιέργεια που έχει μια δυναμική, τότε οι πιθανότητες να επιστρέψει μια παλιά, που έσβησε, είναι ελάχιστες» εξηγεί από την πλευρά του ο Ζαφείρης Μυστακίδης, γεωπόνος και πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ, παραρτήματος ΑΜΘ.
Οι ξηροί καρποί είναι το μέλλον
Παρά τα προβλήματα που ταλανίζουν τους αμυγδαλοπαραγωγούς, υπάρχουν και πιο αισιόδοξες φωνές που υπογραμμίζουν την ανάγκη περαιτέρω στήριξης και ενδυνάμωσης της καλλιέργειας των ξηρών καρπών. «Λόγω της κλιματικής αλλαγής δεν είχαμε τις απαραίτητες ώρες ψύχους και είχαμε το πρόβλημα της φόμοψης και έχουν ξεραθεί όλα τα κλαδιά από τα δέντρα σε ορισμένες περιοχές, με αποτέλεσμα να υπάρχει μείωση της παραγωγή. Οι τιμές αναμένεται να ανέβουν και να πάνε σε κάπως φυσιολογικά επίπεδα, καθώς ήταν πεσμένες και θεωρώ πως αυτό όλο είναι τεχνικό από τους εμπόρους, δεν είναι αυτή η τιμή που θα έπρεπε να έχει το αμύγδαλο. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο θα πρέπει να οργανωθούν οι παραγωγοί στο κομμάτι της εμπορίας, οι ομάδες παραγωγών και οι Συνεταιρισμοί, ώστε να μην πέφτουν θύματα τέτοιων πρακτικών» σημειώνει ο Αλέξανδρος Παπαχατζής, καθηγητής «Δενδροκομίας» και Πρόεδρος του τμήματος Γεωπονίας – Αγροτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Ο ίδιος, όντως μάλιστα και επικεφαλής του Θεσμοθετημένου Εργαστηρίου «Δενδροκηπευτικών & Εδαφικών Πόρων, HORTLAB» τονίζει εμφατικά πως οι ξηροί καρποί είναι το μέλλον, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν σήμερα οι δενδροκαλλιεργητές. «Οι ξηροί καρποί είναι το μέλλον. Προσαρμόζονται καλύτερα στη λειψυδρία και δεν είναι τόσο υδροβόρες καλλιέργειες. Πάντα πρότεινα και προτείνω την αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, ώστε να δοθεί προτεραιότητα στους ξηρούς καρπούς. Μπορούμε να έχουμε πλήρη εκμηχάνιση και αυτοματοποίηση στο κομμάτι της συγκομιδής ή να πάμε σε ένα υπέρπυκνο σύστημα για παράδειγμα. Το σίγουρο είναι πως οι παραγωγοί χρειάζονται υποστήριξη και καθοδήγηση και εμείς για αυτόν ακριβώς τον λόγο διοργανώνουμε συνεχώς ενημερωτικές εκδηλώσεις και εκστρατείες» εξηγεί ο ίδιος.
ΕΝΤΥΠΗ ΑΓΡΟΕΚΦΡΑΣΗ – Γεώργιος Μαυρίδης
