Η γεωργία αντιμετωπίζει ολοένα και μεγαλύτερες προκλήσεις παγκοσμίως, μεταξύ άλλων εξαιτίας των προσβολών από επιβλαβείς οργανισμούς, λόγω και της κλιματικής αλλαγής. Παράλληλα, τα διαθέσιμα γεωργικά φάρμακα μειώνονται δραματικά στο πλαίσιο της “Πράσινης Συμφωνίας” της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Στρατηγικό σχέδιο ΚΑΠ, Φυτοπροστασία και Περιβάλλον). Η σύγχρονη φυτοπροστασία απαιτεί νέες καινοτόμες πράσινες προσεγγίσεις. Είναι σημαντικό αυτές οι λύσεις να μειώνουν τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο αλλά και να συμβάλλουν στην προστασία και αύξηση της απόδοσης των καλλιεργειών (Brzozowski & Mazourek, 2018).
Τον μετριασμό των παραπάνω προκλήσεων καλείται να επιτύχει το ερευνητικό έργο NextGenBioPest (https://www.nextgenbiopest.eu/). Το NextGenBioPest (είναι ένα έργο στο πλαίσιο του προγράμματος Horizon Europe, με συνολικό προϋπολογισμό περίπου 5,5 εκατομμυρίων ευρώ. Ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2024 και θα έχει συνολική διάρκεια 48 μηνών. Συντονίζεται από το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) που εδρεύει στο Ηράκλειο, με Επιστημονικό Υπεύθυνο τον Γιάννη Βόντα,Καθηγητή του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ) και Διευθυντή του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας (ΙΜΒΒ), και συν-συντονιστή του έργου τον Δρ Κωνσταντίνο Μαυρίδη (ΙΤΕ-ΙΜΒΒ). Συνολικά αποτελείται από περισσότερους από 20 εταίρους, από την Ελλάδα (ΙΤΕ, ΓΠΑ, ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, Περιφέρεια Κρήτης, Smart Agro Hub, MAGMA, Αγροτικός Συνεταιρισμός Τυμπακίου), την Ευρώπη, τις ΗΠΑ και τον Καναδά.
Στα πλαίσια του NextGenBioPest, θα αναπτυχθούν διάφορες καινοτόμες μέθοδοι και λύσεις με σκοπό τον αποτελεσματικό και βιώσιμο έλεγχο των παρασίτων. Πιο συγκεκριμένα, θα αναπτυχθούν σύγχρονα μοριακά διαγνωστικά εργαλεία και αυτοματοποιημένες πλατφόρμες φυτοπροστασίας, βιολογικοί παράγοντες ελέγχου εχθρών καλλιεργειών (BCAs), νέας γενιάς «μοριακά» εντομοκτόνα βασισμένα στο dsRNA, φυτοπροστατευτικά βιολογικής προέλευσης (green chemicals) χαμηλού κινδύνου και φιλικά προς το περιβάλλον και καινοτόμες οικολογικές πρακτικές σε επίπεδο αγροοικοσυστήματος. Στόχος, η αντιμετώπιση σημαντικών εντόμων (ακάρεα, αλευρώδεις, θρίπες, ψευδόκοκκοι) και παθογόνων (φυτικών ιών, περονόσπορου, βοτρύτη). Όλα τα παραπάνω θα δοκιμαστούν πιλοτικά στα πλαίσια προγραμμάτων ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας σε καλλιέργειες ενδιαφέροντος, όπως η τομάτα, τα εσπεριδοειδή, τα μήλα και τα σταφύλια. Οι τεχνολογίες που θα αναπτυχθούν θα μπορούν να εφαρμοστούν και σε πολλές άλλες καλλιέργειες και να αντιμετωπίσουν επιβλαβείς οργανισμούς, επεκτείνοντας έτσι τον αντίκτυπό τους πέρα από τις καλλιέργειες που εξετάζονται στο πλαίσιο του έργου.
Εκτός από την ερευνητική δραστηριότητα του έργου, η παραγωγή αξιοποιήσιμων και εφαρμόσιμων αποτελεσμάτων απαιτεί ουσιαστική αλληλεπίδραση με τους άμεσα ενδιαφερόμενους (stakeholders), όπως αγρότες, εταιρείες παραγωγής φυτοπροστατευτικών προϊόντων και υπεύθυνους χάραξης πολιτικής.
Για τον σκοπό αυτό, δημιουργήθηκε το NextGenBioPest Innovation Hub, ένας δυναμικός κόμβος επικοινωνίας που συνδέει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Μέσω αυτού, δημοσιεύεται το παραγόμενο υλικό του έργου, διασφαλίζοντας τη συνεχή ενημέρωση του κοινού. Παράλληλα, το Stakeholders Forum προσφέρει στους συμμετέχοντες μια πολύτιμη ευκαιρία δικτύωσης και προβολής.
Μέχρι στιγμής, το Innovation Hub αριθμεί 40 εγγεγραμμένα μέλη, ενώ στο Stakeholders Forum συμμετέχουν 30 ενδιαφερόμενοι φορείς.
Για περισσότερες πληροφορίες ή για να γίνετε μέλος του Hub και του Forum, μπορείτε να επικοινωνήσετε με την Υπεύθυνη Επικοινωνίας, Διάχυσης και Αξιοποίησης του έργου, Αγγελική Μηλιώτη, στο [email protected] ή να επισκεφθείτε το https://www.nextgenbiopest.eu/.
This project has received funding from the European Union’s Horizon Europe research and innovation programme under grant agreement 101136611. Funded by the European Union. Views and opinions expressed are however those of the author(s) only and do not necessarily reflect those of the European Union or the European Research Executive Agency (REA). Neither the European Union nor the granting authority can be held responsible for them.
Βιβλιογραφία
Brzozowski, L., & Mazourek, M. (2018). A Sustainable Agricultural Future Relies on the Transition to Organic Agroecological Pest Management. Sustainability, 10(6), Article 6. https://doi.org/10.3390/su10062023
