Η 17η Ιουνίου καθιερώθηκε από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) σαν η Παγκόσμια Ημέρα για την Ερημοποίηση και την Ξηρασία, σε μια προσπάθεια ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης για τα διαρκώς εντεινόμενα προβλήματα υποβάθμισης των παραγωγικών γαιών και έλλειψης υδατικών πόρων.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, κάθε δευτερόλεπτο που περνά υποβαθμίζεται παραγωγική γη έκτασης ίσηςμε τέσσερα γήπεδα ποδοσφαίρου, αθροίζοντας έτσι συνολικά σε εκατό εκατομμύρια εκτάρια (1 δισεκατομμύριο στρέμματα) την παραγωγική γη που υποβαθμίζεται κάθε χρόνο. Οι αριθμοί είναι πραγματικά εντυπωσιακοί και αμείλικτοι. Ήδη, μέχρι στιγμής, το 40% της παραγωγικής γης στον πλανήτη υπολογίζεται ότι έχει πλέον υποβαθμιστεί, μειώνοντας έτσι δραματικά την παραγωγική της ικανότητα.
Επιπρόσθετα, σύμφωναπάλιμετονΟΗΕ, απότο 1970 έωςτο 2019, ηξηρασίαήτανένααπότουςκινδύνουςπουοδήγησε στις μεγαλύτερες απώλειες ανθρώπινων ζωών, με συνολικά περίπου 650.000 θανάτους. Ανάμεσασεόλουςτουςσχετιζόμενουςμετοκλίμαθανάτουςαυτήτηνπερίοδο, περισσότεροιαπότο 90% εμφανίζονται στις αναπτυσσόμενες χώρες. Υπολογίζεταιότι 55 εκατομμύριαάνθρωποισεπαγκόσμιοεπίπεδοεπηρεάζονταιάμεσααπότηνξηρασία, αναγορεύοντάς την στον πιο σημαντικό κίνδυνο.
Ο διαρκώς αυξανόμενος παγκόσμιος πληθυσμός, σε συνδυασμό με τα μη βιώσιμα πρότυπα παραγωγής και κατανάλωσης, μεγαλώνουν συνεχώς τη ζήτηση για φυσικούς πόρους, ασκώντας έτσι υπερβολική πίεση στη γη, σε σημείο υποβάθμισής της. Η ερημοποίηση και η ξηρασία οδηγούν στην αναγκαστική μετανάστευση, υποχρεώνοντας δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο σε μετακίνηση και εκτοπισμό.
Και στην Ελλάδα όμως το πρόβλημα της ερημοποίησης είναι πλέον σημαντικό. Το 2021, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων επεσήμανε ότι μέσα στην επόμενη εικοσαετία, το 50% του ελλαδικού χώρου κινδυνεύει με ερημοποίηση. Ήδη, η υποβάθμιση μεγάλης έκτασης παραγωγικών γαιών είναι πλέον γεγονός στην Κεντρική Μακεδονία και την πεδιάδα της Αργολίδας λόγω της υφαλμύρωσης των παράκτιων υδροφορέων, αλλά και στη Θεσσαλία, λόγω της νιτρορύπανσης.
Είναι πια επιτακτική η ανάγκη για τη λήψη μέτρων για να σταματήσει και να αποτραπεί η επέκταση της ερημοποίησης και σε άλλα παραγωγικά εδάφη, αλλά και για να ενισχυθεί η υγεία των εδαφών που έχουν ήδη υποβαθμιστεί. Είναι απαραίτητη η ενεργοποίηση της Εθνικής Επιτροπής κατά της Ερημοποίησης και η επικαιροποίηση, επιτέλους, του Εθνικού Σχεδίου Δράσης κατά της Ερημοποίησης το οποίο, μετά τη σύνταξή του το 2001, παραμένει ακόμη χωρίς καμιά αναθεώρηση ή επικαιροποίηση, μετά από 25 σχεδόν χρόνια. Το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, έχοντας ως μέλη του επιστήμονεςπου είναι καθ’ ύλη αρμόδιοι τόσο για την υγεία και την παραγωγικότητα των εδαφών όσο και για τα ύδατα (γεωπόνους, δασολόγους, γεωλόγους), επισημαίνει την άμεση ανάγκη λήψης μέτρων για την αποτροπή της ερημοποίησης των εδαφών και την εξασφάλιση της επάρκειας των υδατικών μας πόρων. Απαιτείται η επείγουσα και καθολική ενεργοποίηση όλων των εμπλεκόμενων φορέων και οργανισμών. Στην κατεύθυνση αυτή, το ΓΕΩΤ.Ε.Ε. θα συμβάλει με όλες τους τις δυνάμεις, σε μια προσπάθεια να διασφαλιστεί για το μέλλον η ύπαρξη επαρκών, ποσοτικά και ποιοτικά, φυσικών πόρων στη χώρα μας.
Από το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας
