Εκδήλωση αφιερωμένη στο ευρωπαϊκό και εθνικό νομοθετικό πλαίσιο που διέπει την κυκλοφορία λιπασμάτων καθώς και στις τάσεις και εξελίξεις που επικρατούν στον κλάδο της θρέψης φυτών οργάνωσε ο Σύνδεσμος Παραγωγών και Εμπόρων Λιπασμάτων (ΣΠΕΛ) στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά (ΕΒΕΠ).
Στην εκδήλωση, η οποία στην πράξη αποτελεί το 4ο Συνέδριο του ΣΠΕΛ με επίκεντρο το ρυθμιστικό περιβάλλον, διακεκριμένοι εισηγητές καθώς και περισσότεροι από 100 συμμετέχοντες, είτε με φυσική παρουσία είτε διαδικτυακά, είχαν την ευκαιρία να αναλύσουν και να συζητήσουν τη δυναμική που διαμορφώνεται στον κλάδο των λιπασμάτων.
Ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Σταμενίτης Διονύσης τόνισε τη σημασία των λιπασμάτων για τη διασφάλιση της επισιτιστικής επάρκειας, ειδικά εν μέσω προκλήσεων, όπως η κλιματική αλλαγή. Ανέφερε ότι τα λιπάσματα αποτελούν έναν από τους πιο σημαντικούς παραγωγικούς συντελεστές, νευραλγικής σημασίας στην ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα. Όπως είπε, ο κλάδος των λιπασμάτων καλείται να προσαρμοστεί και να καινοτομήσει για να ανταποκριθεί στις νέες απαιτήσεις της αγοράς και της ΚΑΠ, προωθώντας βιώσιμες και φιλοπεριβαλλοντικές πρακτικές, σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ο πρόεδρος του ΣΠΕΛ, κ. Ρουσσέας Δημήτρης εστίασε στην ανάγκη συνεργασίας μεταξύ της βιομηχανίας λιπασμάτων και των αρμόδιων αρχών για τη διαμόρφωση ενός δίκαιου, ασφαλούς και ευέλικτου νομοθετικού πλαισίου, ικανού να ανταποκριθεί στις σύγχρονες απαιτήσεις του καταναλωτή και της βιομηχανίας, καθώς και να προσθέτει εργαλεία στον αγρότη για να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
Ο αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Αττικής – Πειραιώς (ΣΒΑΠ), κ. N. Καραγεωργίου ανέδειξε την ανάγκη για στενότερη συνεργασία μεταξύ της βιομηχανίας τροφίμων και του κλάδου λιπασμάτων, αναδεικνύοντας τον καίριο ρόλο των λιπασμάτων στην αύξηση της παραγωγής και τη διασφάλιση υψηλών ποιοτικών προδιαγραφών των αγροτικών προϊόντων.
Στην πρώτη ενότητα της εκδήλωσης, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από την DG GROW παρουσίασε τις βασικές αρχές και απαιτήσεις του Ευρωπαϊκού Κανονισμού κυκλοφορίας λιπασμάτων, με έμφαση τις 14 τροποποιήσεις που ήδη έχουν δημοσιευτεί από την ημέρα εφαρμογής του. Μεταξύ άλλων, στην παρουσίαση αναλύθηκε η δυνατότητα υιοθέτησης ψηφιακής ετικέτας στα προϊόντα λίπανσης, καθώς και τα νέα κριτήρια αξιολόγησής των πολυμερών υλικών που χρησιμοποιούνται ως συστατικά στα λιπάσματα.
Με βάση τα στοιχεία που αναφέρουν οι τεχνικές μελέτες, που αναθέτει η ΕΕ σε εξωτερικούς συνεργάτες, αναμένεται το επόμενο διάστημα να συμπεριληφθούν ως συστατικά για την παραγωγή λιπασμάτων (α) νέα υλικά από ζωικά υποπροϊόντα, (β) νέοι μικροοργανισμοί, αλλά και να δημοσιευτεί οδηγός για τον τρόπο δημιουργίας των τεχνικών φακέλων των προϊόντων λίπανσης από τους παρασκευαστές. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στον προαιρετικό χαρακτήρα του Κανονισμού και στη δυνατότητα των κρατών μελών να διακινούν τα προϊόντα λίπανσης με τις εθνικές τους νομοθεσίες.
Ακολούθησε η παρουσίαση του Προϊστάμενου της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Κλιματικής Αλλαγής του ΥΠΑΑΤ, Δρ. Μίχου Κ., ο οποίος παρουσίασε τις εξελίξεις όσον αφορά τη θέσπιση εθνικών κανονιστικών ρυθμίσεων στον τομέα των λιπασμάτων και συναφών προϊόντων. Αναφέροντας χαρακτηριστικά τη δυνατότητα που ορίζει ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός, αλλά και ο εθνικός νόμος ότι με απόφαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ορίζονται οι τύποι λιπασμάτων που μπορούν να κυκλοφορούν στη χώρα και τα στοιχεία που προσδιορίζουν κάθε λίπασμα, ανάλυσε την προτεινόμενη πρόταση για τη διαμόρφωση του εθνικού πλαισίου κυκλοφορίας προϊόντων λίπανσης.
Στη δεύτερη ενότητα, πραγματοποιήθηκε διεξοδική ανασκόπηση των νέων τάσεων που συζητιούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και των τροποποιήσεων που αναμένονται να ενσωματωθούν στο νομοθετικό πλαίσιο των λιπασμάτων στο μέλλον. Συγκεκριμένα, ο κ. Barton David παρουσίασε τις θέσεις του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Βιοδιεγερτών – EBIC, τονίζοντας τα βασικά σημεία που θεωρούν ότι υπολείπεται ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός Λιπασμάτων. Συγκεκριμένα ανέφερε την υποχρέωση να είναι εγγεγραμμένα στον κανονισμό Reach όλα τα συστατικά ανεξάρτητα από τον όγκο παραγωγής, την περιορισμένη λίστα των μικροοργανισμών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως συστατικά προϊόντων λίπανσης, την απαγόρευση της χρήσης των φωσφορικών, την μη συμπλήρωση των συστατικών που προέρχονται από ζωικά υποπροϊόντα, που όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα να δρουν περιοριστικά για τη βιομηχανία παραγωγής βιοδιεγερτών.
Στο πλαίσιο του Σεμιναρίου, ο κ. Σφέτσας Θ., Τεχνικός Υπεύθυνος της Qlab, παρουσίασε τα αποτελέσματα της τεχνικής μελέτης που ανατέθηκε στην QLAB από την ΕΕ, για την ένταξη νέων υλικών στην κατηγορία συστατικών προερχόμενα από ζωικά υπο-προϊόντα.
Συγκεκριμένα από τα 12 υλικά, που υπάρχουν στη μελέτη και αναμένεται να δημοσιευτεί το επόμενο διάστημα,, παρουσίασε ως παραδείγματα την μεταποιημένη ζωική πρωτεΐνη. Στη συνέχεια της παρουσίασης του, περιέγραψε πως μπορεί το χωνεμένο οργανικό υπόλειμμα από αναερόβια επεξεργασία να χρησιμοποιηθεί στα προϊόντα λίπανσης, συμβάλλοντας στην ενίσχυση της υγείας των εδαφών, αλλά και μειώνοντας το ανθρακικό αποτύπωμα.
Η Dr. Laura van Schöll, από το Ερευνητικό Ινστιτούτο NMI (Nutriënten Management Instituut), παρουσίασε τα στοιχεία της τεχνικής μελέτης που έχουν αναλάβει από την ΕΕ, σχετικά με την προσθήκη νέων συστατικών υλικών στον Ευρωπαϊκό Κανονισμό Κυκλοφορίας Λιπασμάτων. Τα υλικά που αξιολογούνται περιλαμβάνουν καινοτόμα υλικά, όπως υποπροϊόντα από τη βιομηχανία ζωοτροφών, επεξεργασμένα ανθρώπινα εκκρίματα μέσω νιτροποίησης και απόσταξης, ανακτημένα θρεπτικά στοιχεία όπως, για παράδειγμα από ανακυκλωμένες μπαταρίες κτλ. Τα συστατικά που αξιολογούνται στη μελέτη προέκυψαν από τη δημόσια διαβούλευση που είχε πραγματοποιηθεί το 2022 και τα αποτελέσματα της μελέτης, σημείωσε, ότι θα δημοσιευτούν το 2025.
Η τελευταία ενότητα του σεμιναρίου ήταν αφιερωμένη στους εκπροσώπους των Κοινοποιημένων Οργανισμών (ΚΟ), οι οποίοι ανέλυσαν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η βιομηχανία λιπασμάτων στην εφαρμογή των νομοθετικών πλαισίων. Ο Tettelaar Giel, πρόεδρος των ΚΟ και πρόεδρος της EFCI Register, ο κ. Βαπορίδης Σ. από την TUV AUSTRIA HELLAS, και η κα Pyjor Magdalena από την EFCI Register ανέφεραν χαρακτηριστικά ότι η υιοθέτηση του Ευρωπαϊκού Κανονισμού επιτρέπει στα προϊόντα λίπανσης να κυκλοφορούν ελεύθερα σε όλα τα Κράτη Μέλη, ότι οι ΚΟ έχουν δημοσιευμένα πρωτόκολλα για τις διαδικασίες που απαιτείται να ακολουθούν οι οικονομικοί φορείς, αλλά και ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στις διαδικασίες ελέγχου της συμμόρφωσης της κυκλοφορίας λιπασμάτων.
Ο ΣΠΕΛ, πρωτοπόρος στη διοργάνωση συνεδρίων και σεμιναρίων για τα μέλη του, οργάνωσε μια ολοκληρωμένη ενημερωτική και εκπαιδευτική ολοήμερη εκδήλωση, η οποία εξελίχθηκε σε μία δυναμική συνάντηση.
Με την παρουσία του συνόλου των μελών του ΣΠΕΛ, αλλά και των εκπροσώπων της πολιτικής ηγεσίας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, των υπηρεσιών, της ακαδημαϊκής κοινότητας και των φορέων, αναδείχτηκε η σημασία του διαλόγου και της συνεργασίας στη διαμόρφωση ολοκληρωμένων θέσεων και πολιτικών, αλλά και στοχευμένης στρατηγικής για τον κλάδο των λιπασμάτων σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον.
Τα μέλη του ΣΠΕΛ μέσα από αυτές τις εκδηλώσεις αποκτούν τη γνώση, αλλά και τα εργαλεία, ώστε όχι μόνο να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις του νομοθετικού πλαισίου, αλλά να μεταστρέψουν αυτές τις αλλαγές σε επιχειρηματικές ευκαιρίες για ανάπτυξη και καινοτομία.
Η δυναμική συμμετοχή των Μελών του ΣΠΕΛ αποδεικνύει τη δέσμευση του κλάδου να παράγει Προϊόντα Λίπανσης Υψηλών Προδιαγραφών που προσθέτουν αξία στον αγροδιατροφικό κλάδο.
