Πολύ καλό όνομα στην αγορά της Βοσνίας Ερζεγοβίνης φέρονται να έχουν τα ελληνικά αγροτικά προϊόντα, που στη βαλκανική χώρα φημίζονται για την ποιότητά τους. Αυτό προκύπτει από τη σχετική έκθεση για τις προοπτικές αγροτικών εξαγωγών στη Βοσνία, που συντάχθηκε από το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων του Σαράγεβο, που υπάγεται στο ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών. Τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, ειδικά τα εσπεριδοειδή και οι πατάτες, αλλά και το ελαιόλαδο και οι βρώσιμες ελιές παρουσιάζουν έντονες εξαγωγικές προοπτικές και διατηρούν ξεκάθαρο συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των ντόπιων αγροτικών προϊόντων τροφίμων, τόσο ποιοτική ανωτερότητα, όσο και πρώιμη και πιο οργανωμένη παραγωγή. Το χρονικό διάστημα κρίνεται πως είναι το κατάλληλο για εμπορική εξωστρέφεια προς τη Βοσνία καθώς το ευρωπαϊκό πρόγραμμα EU4AGRI, στο οποίο εντάχθηκε η χώρα, ίσως είναι ικανό να αλλάξει τα δεδομένα στα χρόνια που θα ακολουθήσουν. Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα στοχεύει να εξασφαλίσει για τη Βοσνία Ερζεγοβίνη τον εκσυγχρονισμό του αγροτικού τομέα και της βιομηχανίας επεξεργασίας αγροτικών προϊόντων τροφίμων, μαζί με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και την ενίσχυση του ρυθμού ανάκαμψης από την πανδημία του κορωνοϊού.
Κροατία, Σερβία, Σλοβενία οι κυρίαρχοι ανταγωνιστές στη λιανική αγορά τροφίμων της Βοσνίας
Οι νεοεισερχόμενες επιχειρήσεις στη βοσνιακή αγορά οφείλουν να είναι προετοιμασμένες να αντιμετωπίσουν πολύ ισχυρό ανταγωνισμό σε όλους τους τομείς από επιχειρήσεις που προέρχονται από τις γειτονικές χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας, κυρίως από Κροατία, Σερβία και Σλοβενία. Οι τελευταίες δεν χρειάστηκε ποτέ στην πραγματικότητα να «εισέλθουν» στην αγορά της Βοσνίας, επειδή απολάμβαναν ήδη ισχυρή παρουσία εκεί από την εποχή της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας. Πρόκειται για ιδιαίτερα ισχυρό και μαχητικό ανταγωνισμό στον κλάδο των τροφίμων, ποτών και γενικά καταναλωτικών προϊόντων όπου υπάρχει και ευνοϊκό πλαίσιο συναλλαγών βάσει της Συμφωνίας CEFTA (Κεντρική Ευρωπαϊκή Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου, ΚΕΣΕΕ). Η πλειοψηφία των προϊόντων αυτών των κατηγοριών κατακλύζουν τα μεγάλα σούπερ μάρκετ της Βοσνίας. Ταυτόχρονα, ισχυρή εμπορική και επενδυτική παρουσία στη βοσνιακή αγορά έχουν και αρκετές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Αυστρία, Γερμανία, Ιταλία.Στο κομμάτι της εξασφάλισης συνεργασίας με εισαγωγικές εταιρείες, εκτιμάται ότι οι δυνατότητες χρηματοδότησης για κάποιες τοπικές επιχειρήσεις αποτελούν σημαντική παράμετρο στην απόφασή τους κατά πόσο θα προχωρήσουν σε κάποια συνεργασία με μια ξένη επιχείρηση και κατά πόσο θα δεχθούν να αναλάβουν οι ίδιες τη διανομή μιας ενδεχόμενα νέας σειράς προϊόντων.Η παραγωγή κτηνοτροφικών, γαλακτοκομικών προϊόντων και υποπροϊόντων κρέατος καλύπτει στη Βοσνία το 60% του ετήσιου αγροτικού ΑΕΠ. Ο κλάδος επεξεργασίας τροφίμων είναι πράγματι πολύ σημαντικός για την οικονομία της βαλκανικής χώρας, επειδή την ίδια στιγμή αντιπροσωπεύει το 7 έως 10% των συνολικών εξαγωγών της την τελευταία τετραετία.
Πηγή: Κωνσταντίνος Βορίλας-Foodreporter
