Ποια η πορεία της κερασοκαλλιέργειας

ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ, ΠΑΡΑΓΩΓΟΥΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΟΥΣ ΠΟΥ ΜΙΛΟΥΝ ΣΤΗΝ «ΑΓΡΟΕΚΦΡΑΣΗ»

Πληθωρισμός, κόστη αλλά και η ψυχολογία του καταναλωτή θα κρίνουν την φετινή “παρτίδα” για την καλλιέργεια του κερασιού

Πληθωρισμός, κόστη αλλά και η ψυχολογία του καταναλωτή θα κρίνουν την φετινή “παρτίδα” για την καλλιέργεια του κερασιού. Σε αυτό καταλήγουν παράγοντες από την αγορά, παραγωγοί αλλά και έμποροι, τονίζοντας ωστόσο, ότι οι τρεις προαναφερθέντες παράγοντες αποτελούν κοινή συνισταμένη για όλα τα κράτη και όχι μόνο για την Ελλάδα και επίσης αυτοί οι παράγοντες θα κρίνουν την μελλοντική πορεία του συνόλου των αγροτικών προϊόντων. 

Βεβαίως λόγο στην μελλοντική πορεία των αγροτικών προϊόντων έχουν και οι καιρικές συνθήκες και γενικότερα η κλιματική αλλαγή, η οποία αναμένεται να εντείνει τον ανταγωνισμό στο χωράφι, διευκολύνοντας την είσοδο χωρών στην καλλιέργεια κερασιού. Το πως θα γίνει αυτό αναφέρεται στο κείμενο. 

Οι καιρικές συνθήκες σίγουρα επηρέασαν τις πρώιμες ποικιλίες κερασιού μας λέει ο κ. Δημήτρης Ντούρος, πρόεδρος στον  συνεταιρισμός κερασοπαραγωγών Ράχης «Αγιος Λουκάς», όπου δραστηριοποιούνται 180 παραγωγοί, οι οποίοι διαχειρίζονται 2.000 στρέμματα με κεράσια. Από το σύνολο της παραγωγής που διαχειρίζεται ο Συνεταιρισμός το 80% εξάγεται και το 20% καλύπτει εσωτερικές ανάγκες.

Σύμφωνα με τον ίδιο, οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες δεν επέτρεψαν στα δέντρα να αναπτυχθούν ομαλά και να γίνει η σωστή καρπόδεση με αποτέλεσμα τις μειωμένες παραγωγές. Έτσι, όπως μας είπε, ενώ υπό κανονικές συνθήκες η παραγωγή θα ήταν 1000 κιλά το στρέμμα, φέτος όσον αφορά πάντα τις πρώιμες ποικιλίες θα κυμανθεί στα 600 με 700 κιλά. Το θετικό κατά τον ίδιο, είναι ότι δεν υποβαθμίστηκε η ποιότητα του προϊόντος λόγω των καιρικών φαινομένων, γεγονός που αν συνέβαινε θα ήταν διπλό χτύπημα για τον παραγωγό. Από την άλλη, υποστηρίζει ότι είναι πολύ νωρίς να γίνει η όποια πρόβλεψη για την πορεία της παραγωγής, καθώς όπως ανέφερε μπορεί οι αποδόσεις να είναι πολύ καλές αλλά λόγω της γενικότερης οικονομικής δυσπραγίας αλλά και του αναβρασμού που υπάρχει στο εξωτερικό η καταναλωτική ζήτηση είναι υποτονική.

Σε επίπεδο τιμών και βασιζόμενος στα κόστη που έχουν ξεφύγει από κάθε όριο, ο κ. Δ. Ντούρος μας επεσήμανε ότι ο παραγωγός για να μπορέσει να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις του και να στηρίξει την καλλιέργειά του θα πρέπει να πληρωθεί στα 2,5 ευρώ το κιλό τουλάχιστον, αλλά και πάλι θα καλυφθεί μόνο μέρος των εξόδων του. Δυστυχώς το εξοδολόγιο κατά τον ίδιο, βρίσκεται σε σταθερά ανοδική πορεία με το μεγαλύτερο πρόβλημα να επικεντρώνεται στα λιπάσματα, όπου οι αυξήσεις τιμών είναι από 20% έως και 80%. Κατάσταση η οποία δεν φαίνεται να αποκλιμακώνεται άμεσα τονίζοντας ότι τα έξοδα από την μία αλλά και η εξαιρετική ποιότητα του ελληνικού προϊόντος από την άλλη μπορούν να δικαιολογήσουν μια σταθερή μέση τιμή στα 2,5 ευρώ το κιλό. Πέρυσι η μέση τιμή πώλησης από τον παραγωγό ήταν στο 1,8 ευρώ το κιλό.  

Πλησιάζει ο χρόνος της συγκομιδής μας λέει ο κ. Δημήτρης Τερζής, γενικός διευθυντής στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Φλαμουριάς από την Έδεσσα. Σύμφωνα με τον ίδιο η συγκομιδή ξεκινά στις 15-17 Μαΐου και ολοκληρώνεται στις 20 Ιουλίου.
Οι ενδείξεις κατά τον ίδιο είναι ότι θα υπάρχει πτώση στις αποδόσεις λόγω του καιρού, αλλά δεν θα αφορά όλες τις ποικιλίες. Συγκεκριμένα προβλέπει μείωση στην παραγωγή κατά 40 με 50% για παράδειγμα στην EARLY LORY, η σταθερή όπως στη ποικιλία Rita. Πέρυσι, όπου οι υπερπρώιμες ποικιλίες είχαν υποστεί σχεδόν ολοκληρωτική καταστροφή σε ποσοστό έως και 90% λόγω του παγετού του Απριλίου, η μέση τιμή για την εναπομείναντα παραγωγή που ήταν ελάχιστη έφτασε τα 8 ευρώ το κιλό.

Όσον αφορά την τρέχουσα περίοδο, ο ίδιος θεωρεί ότι κανείς δεν μπορεί να πει μετά βεβαιότητας το πως θα εξελιχθεί η πορεία της καλλιέργειας, καθώς αυτή θα εξαρτηθεί από κάποιους βασικούς παράγοντες. Ο πρώτος παράγοντας έχει να κάνει με τα φαινόμενα υποκατανάλωσης που έχουν εμφανιστεί και στην Ευρωπαϊκή αγορά, ως φυσική απόρροια της ακρίβειας. Ένας δεύτερος αλλά εξίσου σημαντικός λόγος που θα επηρεάσει την πορεία της καλλιέργειας έχει να κάνει με τα λειτουργικά κόστη των συσκευαστηρίων, εξαιτίας της εκρηκτικής ανόδου της ενέργειας. Είναι χαρακτηριστικό ότι πέρυσι το μέσο κόστος ενέργειας για ένα συσκευαστήριο ήταν 13-14 .000 ευρώ ενώ φέτος έχει φτάσει στα 40.000 ευρώ το μήνα.
Επιπλέον εκρηκτικές αυξήσεις γνωρίζουν και τα υλικά συσκευασίας φτάνοντας ακόμη και το 40%. Χαρακτηριστικά το “κεσεδάκι” για την τοποθέτηση του προϊόντος κόστιζε 14 λεπτά το ένα και τώρα φτάνει τα 30 λεπτά το ένα.
Άρα , κατά τον κ. Δημήτρη Τερζή, με βάση τα παραπάνω εξηγείται το πως το καλλιεργητικό κόστος από 500 ευρώ έχει αναρριχηθεί στα 1000 ευρώ το στρέμμα.
Ως εκ τούτου, επισημαίνει η υποκατανάλωση συνδυαστικά με τον πληθωρισμό, το κόστος καλλιέργειας συν το κόστος της συσκευασίας έχουν δημιουργήσει μια δύσκολη εξίσωση και κανείς δεν ξέρει το αποτέλεσμα.

Δηλαδή συνεχίζει η κατάσταση είναι ρευστή και αυτό αφορά και την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό. Σημειώνεται ότι συνολικά η εγχώρια παραγωγή κυμαίνεται στα 85-90.000 τόνους προϊόν, εκ των οποίων οι 30-35.000 τόνοι εξάγονται. Συνολικά τα στρέμματα με κερασιές φτάνουν τις 140.000, εκ των οποίων το 75 με 80% καλλιεργούνται στην Πέλλα. Η πλειονότητα των εξαγωγών κατά τον ίδιο γίνεται με τις μεσοπρώιμες ποικιλίες που είναι τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου. Το θέμα είναι τι θα γίνει και με την Τουρκία, που φαίνεται φέτος να είναι αυξημένη έως και τρεις φορές από την περσινή.

Σίγουρα το κόστος είτε αυτό είναι της ενέργειας, είτε της συσκευασίας, είτε το εργατικό, είτε το μεταφορικό θα παίξουν το ρόλο τους στην τιμή πώλησης του προϊόντος, μας λέει οκ. Γιώργος Καλλίτσης, εμπορικός διευθυντής στην εταιρεία Φρούτα Πρωτοφανούσης ΑΕ. Η οποία είναι η μεγαλύτερη στην εμπορία κερασιού, ενώ διαχειρίζεται και το μεγαλύτερο συσκευαστήριο στην Ελλάδα. Σημειώνεται ότι πέρυσι διαχειρίστηκε 11.000 τόνους προϊόν, εκ των οποίων οι 1500 τόνοι ήταν βιομηχανικό κεράσι, ενώ οι υπόλοιπο 9.500 τόνοι διοχετεύτηκαν σε αγορές του εξωτερικού.
Σύμφωνα με το ίδιο τα διάφορα κόστη έχουν αυξηθεί σημαντικά και ο ίδιος αναμένει ότι στην χονδρική πώληση του προϊόντος, θα αντιστοιχούν στο 50% της τιμής τους προϊόντος -στα κόστη δεν περιλαμβάνεται η αγορά της πρώτης ύλης- όταν πέρυσι ήταν μεταξύ 35% με 40%.
Αναμφίβολα υποστηρίζει ο ίδιος η χρονιά είναι ιδιαίτερα ρευστή και τουλάχιστον από πλευράς τιμής, δύο παράμετροι θα καθορίσουν τον προσδιορισμό της, τα κόστη από τη μία και ο νόμος της προσφοράς-ζήτησης από την άλλη. Παράμετροι που αφορούν και το εξωτερικό, καθώς η κρίση (ενεργειακή-υγειονομική) που σήμερα ταλανίζει τη χώρα και επηρεάζει την καταναλωτική συμπεριφορά  δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο αλλά παγκόσμιο.

Μολονότι η εκρηκτική αύξηση του κόστους είναι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που σήμερα αντιμετωπίζουν νοικοκυριά, επιχειρήσεις και παραγωγοί,  ο ίδιος θεωρεί ότι αυτό δεν πρέπει να επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα του προϊόντος. Οπως λέει υπάρχουν διάφορα θέματα με την ποιότητα και συγκεκριμένα με την ελλιπή προστασία που έχει το προϊόν και αυτό πρέπει να σταματήσει. Αναφέρει χαρακτηριστικά ότι η εταιρεία Φρούτα Πρωτοφανούσης έχει επενδύσει 10 εκατ. ευρώ σε εγκαταστάσεις και υποδομές, έτσι ώστε να κρατήσει σε υψηλά επίπεδα την ποιότητα των προϊόντων που διακινεί. Και αυτό κατά τον ίδιο πρέπει να το κάνουν όλοι όσοι εμπλέκονται στην εφοδιαστική αλυσίδα, διότι όπως τονίζει μεταξύ άλλων αναμένεται όξυνση του ανταγωνισμού και λόγω της κλιματικής αλλαγής. Είναι χαρακτηριστικό αναφέρει ο ίδιος ότι κράτη της Βόρειας Ευρώπης με την άνοδο της θερμοκρασίας τους επενδύουν στην καλλιέργεια των κερασιών, γεγονός που σημαίνει μείωση των εισαγωγών τους.

ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΙΔΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΟ ΤΟΥ INCOFUIT HELLAS κ. ΓΙΩΡΓΟ  ΠΟΛΥΧΡΟΝΑΚΗ
Η κερασοκαλλιέργεια με αριθμούς

Όπως μας αναφέρει ο ειδικός σύμβουλος του Incofruit Hellas κ. Γιώργος Πολυχρονάκης, η συνολική παραγωγή κερασιών της  Ε.Ε. το 2021 ήταν μειωμένη έναντι του 2020 κατά 5,3% και ανήλθε σε 664.800 MT λόγω της αναμενόμενης μείωσης στις μεγάλες χώρες παραγωγής.

Οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες με παγετό και οι έντονες καταιγίδες κατά την εαρινή περίοδο ευθύνονται για τη μείωση της παραγωγής. Σύμφωνα με προσωρινά στοιχεία το 2021 τα επικαιροποιημένα στοιχεία για τη συνολική έκταση φύτευσης κερασιών της Ε.Ε παρέμειναν σταθερά σε περίπου 164.000 εκτάρια.

Η παραγωγή της χώρας μας για το 2021 εκτιμάται ότι ήταν της τάξης των 81.600 τόνων με την ποιότητά των κύριων ποικιλιών εξαγωγής να είναι πολύ καλή.

Όσον αφορά στη φετινή παραγωγή στην χώρα μας- με τις μέχρι σήμερα  καιρικές συνθήκες που έχουν επικρατήσει και τις ζημιές που έχουν προκληθεί στις υπερπρώιμες  ποικιλίες κατά την ανθοφορία τους –εκτιμάται ότι θα κυμανθεί στα επίπεδα του 2020, ενώ σε αντίστοιχα επίπεδα θα είναι και οι εξαγωγές.  

Κατάσταση που επιδεινώνεται από το κόστος παραγωγής και εμπορίας- διακίνησης -ηλεκτρικό ρεύμα, πετρέλαιο, λιπάσματα, φυτοπροστατευτικά,  ξύλο, χαρτόνι ή πλαστικά για συσκευασίες –  τα οποία έχουν εκτοξευθεί τον τελευταίο χρόνο. Επιπλέον, ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει επιδεινώσει τις αυξήσεις του κόστους και έχει ήδη δημιουργήσει μια κατάσταση υπερπροσφοράς με πτώση  των τιμών στην κατανάλωση της ΕΕ.

Η Ελλάδα εξήγαγε το 2021, 26.944 τόνους μειωμένες έναντι του 2020 κατ΄όγκο -12% έτος ρεκόρ στις εξαγωγές κερασιών που ανήλθαν σε 30.480 τόνους και – 15,3% σε μεσοσταθμική τιμή μονάδος αντίστοιχα.  

Και στην περίπτωση του κερασιού έχει διαπιστωθεί ότι διακινήθηκαν και διακινούνται μεγάλες ποσότητες προϊόντος κατ’ ευθείαν από το χωράφι από «Ελληνες και Βαλκάνιους εμπόρους» χωρίς παραστατικά και ατυποποίητα ,χωρίς προστιθέμενη μετασυλλεκτική αξία, και με κίνδυνο να πληγεί ανεπανόρθωτα η φήμη του προϊόντος μας.

Eνώ η μέση τιμή πώλησης προς όλες τις χώρες μεσοσταθμικά ανήλθε σε 1,827 ευρώ/κιλό η τιμολογηθείσα μεσοσταθμική τιμή προς Βουλγαρία-Ρουμανία διαμορφώθηκε σε 0,63 ευρώ/κιλό, γεγονός που δείχνει ότι τα διακινηθέντα προϊόντα είναι είτε υποβαθμισμένης ποιότητος  είτε υποτιμολογημένα

Με τις επισημάνσεις αυτές και προς αποφυγή και κατά την φετινή περίοδο συγκομιδής των κερασιών φαινομένων μικρών αλλοδαπών φορτηγών να διακινούν ατυποποίητα προϊόντα σε βάρος της ποιότητος αλλά και της φήμης του προϊόντος μας προς τις γειτονικές χώρες (πολλές φορές και χωρίς τα απαραίτητα παραστατικά) σε βάρος της εθνικής οικονομίας, προτείναμε τη βελτίωση των μέτρων διαχείρισης κρίσεων της αγοράς, ιδίως την απόσυρση του προϊόντος στο πλαίσιο των οργανώσεων παραγωγών οπωροκηπευτικών για την αποσυμφόρηση της προσφοράς στην λιανική πώληση των νωπών οπωροκηπευτικών. Ζητείται, επίσης, μείωση του κόστους των λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων αλλά και των υλικών συσκευασίας– τυποποίησης και μεταποίησης που χρησιμοποιούνται στα οπωροκηπευτικά και αγροκτήματα, καθώς και μείωση του κόστους ενέργειας και νερού άρδευσης αλλά και ενίσχυσης του πετρελαίου κίνησης στα φορτηγά Διεθνών μεταφορών (πολιτική που εφαρμόζουν πολλά  κράτη μέλη  της Ε.Ε, όπως για παράδειγμα το Βέλγιο, η Ισπανία)

Συνοψίζοντας , απευθύνουμε έκκληση για πολλοστή φορά προς την Πολιτεία αφ ενός για την οικονομική ενίσχυση του κόστους παραγωγής και εμπορίου και αφ ετέρου για την αστυνόμευση αυτού του «εμπορίου» που εκτός των άλλων στερούν και πόρους στην χώρα μας, αλλά και προστιθέμενη μετασυλλεκτική αξία στα προϊόντα μας.

Ελλάδα: παραγωγή και κατανάλωση φρέσκων δημητριακών

Της Δέσποινας Καραγιαννοπούλου

ΕΝΤΥΠΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΑΓΡΟΕΚΦΡΑΣΗ