Λαβωμένες από τις καιρικές συνθήκες παρουσιάζονται αρκετές εκτάσεις βίκου, με τις έντονες βροχοπτώσεις να ρίχνουν την απόδοση της παραγωγής, τη στιγμή που σε ορισμένες περιοχές της χώρας ο βίκος φαίνεται να «σβήνει» χρόνο με τον χρόνο. Πρόκειται για μια καλλιέργεια με πολλαπλά οφέλη για τα εδάφη, τα οποία ενισχύει με θρεπτικές ουσίες και τα καθιστά πιο γόνιμα, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί μια πολύ καλή πηγή εισοδήματος για τους παραγωγούς. Βραχνάς ωστόσο παραμένει η ανεξέλεγκτη διάθεση σπόρων, αμφιβόλου ποιότητας, από χέρι σε χέρι είτε η χρήση σπόρων από χώρες όπως η Βουλγαρία, που σε βάθος χρόνου προκαλούν ζημίες στην τσέπη των παραγωγών.
Δεν «τραβάει» ο βίκος στη Ροδόπη
Ελάχιστοι είναι οι παραγωγοί που επενδύουν στον βίκο για τον εμπλουτισμό των χωραφιών τους στη Ροδόπη, όπως εξηγεί ο γεωπόνος Βαλάντης Μολλά, τονίζοντας πως παρά το γεγονός πως σε γενικές γραμμές γνωρίζουν οι αγρότες τα οφέλη για τη βελτίωση των εδαφών που προσφέρει η εν λόγω σπορά, δεν επενδύουν πλέον σε αυτή. “Ελάχιστοι είναι αυτοί που σπέρνουν βίκο, σχεδόν κανένας θα έλεγα. Εγώ έχω 2-3 παραγωγούς που παίρνουν σπόρους για να βελτιώσουν τα εδάφη τους, γιατί αυτό κάνει ο βίκος. Βελτιώνει τη δομή του εδάφους και το εμπλουτίζει με άζωτο” εξηγεί ο ίδιος, για να προσθέσει πως “ενώ θα έπρεπε να το έχουν μέσα στο πρόγραμμά τους και να βάζουν κάθε χρόνο κάποια χωράφια τους με βίκο, εν τούτοις δεν το το χρησιμοποιούν. Βελτιώνει πολύ την απόδοση των χωραφιών”.
Μάλιστα όπως τονίζει ο ίδιος, υπάρχουν και ορισμένοι παραγωγοί που επιλέγουν αμφιβόλου προέλευσης σπόρους βίκου από τη Βουλγαρία. “Κάποιοι παίρνουν εισαγόμενα από τη Βουλγαρία που τα βρίσκουν πιο φθηνά αλλά δεν ξέρεις την προέλευση τους, ούτε φυσικά τι απόδοση θα έχουν” εξηγεί.
Πριν από μερικά χρόνια ωστόσο η καλλιέργεια βίκου γνώριζε μεγάλη άνθιση στη Ροδόπη, κάτι που άλλαξε λόγω της μείωσης των κτηνοτροφικών μονάδων στην περιοχή. “Το γνωρίζουν το προϊόν οι αγρότες, και πάνω κάτω είναι ενημερωμένοι για τα οφέλη που έχει στο έδαφος. Ωστόσο πιστεύω ότι λόγω κόστους δεν το επιλέγουν πλέον. Παλιά το χρησιμοποιούσαν περισσότερο, γιατί είναι και ένα πολύ καλό κτηνοτροφικό υλικό ο βίκος και βοηθάει πολύ και τα ζώα, ωστόσο τώρα έχει μειωθεί η κτηνοτροφία στην περιοχή και κατά συνέπεια χάνεται και ο βίκος” υπογραμμίζει ο ίδιος.
Λίγοι και σταθεροί στην Ξάνθη
Μια σταθερή και περιορισμένη ομάδα παραγωγών στην Ξάνθη είναι αυτή που ασχολείται με την καλλιέργεια του βίκου, με τη σπορά να συνδέεται κυρίως με την κτηνοτροφία στην περιοχή. “Κυρίως οι κτηνοτρόφοι βάζουν βίκο και κάποιοι λίγοι αμιγώς αγρότες που τον πουλάνε στη συνέχεια σε κτηνοτρόφους. Δίνει αρκετά χρήματα σαν παραγωγή. Παλαιότερα είναι αλήθεια πως κάθε οικογένεια στην περιοχή που είχε 5 αγελάδες είχε και 5 στρέμματα με βίκο. Πλέον αυτό δεν ισχύει, γιατί έχει μειωθεί και η κτηνοτροφία, ωστόσο είναι μεν πιο λίγοι αυτοί που βάζουν βίκο αλλά είναι περισσότερα τα στρέμματα που βάζει έκαστος” εξηγεί ο Κώστας Δαλάτσης, πρόεδρος του Συλλόγου Αγροτών Ξάνθης. “Συνήθως μετά τον βίκο ακολουθεί καλαμπόκι και ηλίανθος στην περιοχή μας. Στην Ξάνθη δεν υπάρχουν μεγάλες εκτάσεις όπως για παράδειγμα στον Θεσσαλικό κάμπο και έτσι οι επιλογές των αγροτών είναι περιορισμένες. Οι γεωργικές εκμεταλλεύσεις είναι μικρές και έτσι βάζουν συγκεκριμένα πράγματα οι αγρότες” προσθέτει ο ίδιος, τονίζοντας πως τόσο το κόστος παραγωγής όσο και η αντίστοιχη μείωση στις κτηνοτροφικές μονάδες, οδήγησαν συνεπακόλουθα και στον περιορισμό των καλλιεργειών βίκου τα τελευταία χρόνια στην περιοχή.
Μειωμένες αποδόσεις στη Λάρισα
Μειωμένες είναι οι αποδόσεις που καταγράφει ο βίκος στην περιοχή της Λάρισας, λόγω των έντονων και συχνών βροχοπτώσεων το τελευταίο διάστημα, όπως εξηγεί ο γεωπόνος και έμπορος σπόρων Βασίλης Μιχαήλ, τονίζοντας πως η ζημιά που καταγράφεται κυμαίνεται στο 15-20%. “Αυτοί που πήραν πριν τις βροχές πήγαν καλά σε αποδόσεις, ωστόσο τώρα λόγω των πολλών βροχοπτώσεων έχουμε μειωμένες αποδόσεις. Όσοι είναι ακόμη στο χωράφι μάλιστα και όσο συνεχίζονται οι βροχές θα έχουν και ακόμη μεγαλύτερη μείωση στην απόδοση” τονίζει ο ίδιος, για να προσθέσει πως η καλλιέργεια βίκου προσφέρει πολλαπλά οφέλη στα εδάφη, βελτιώνοντας τη σύνθεσή τους, ενώ πρόκειται για ένα ιδιαίτερα σημαντικό εισόδημα για τους παραγωγούς.
“Είναι μια καλλιέργεια που βοηθάει πολύ τα εδάφη, καθώς προσφέρει το άζωτο και με τα υπολείμματα του δεν χρειάζεται ο παραγωγός να βάλει βασική λίπανση για τα επόμενα χρόνια. Ο βίκος είναι μια σπορά που εμπλουτίζει με μικροοργανισμούς το έδαφος και που βοηθάει στην καλή δομή των χωραφιών και έτσι τα φυτά μετά παίρνουν με ευκολία τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται. Μάλιστα, εφόσον συνεχιστεί το πρόγραμμα με τη συνδεδεμένη, που θεωρώ ότι είναι στρατηγικής σημασίας το να συνεχιστεί, αποτελεί και ένα σοβαρό εισόδημα για τον παραγωγό” εξηγεί ο ίδιος.
Παράλληλα ο κύριος Μιχαήλ στηλιτεύει το γεγονός της ανεξέλεγκτης διάθεσης σπόρων βίκου από “χέρι σε χέρι” ή ακόμη και τη χρήση εισαγόμενων αμφιβόλου ποιότητας, καθώς όπως τονίζει πρόκειται για μια πρακτική που προκαλεί οικονομικές απώλειες στους παραγωγούς και ζημιά σε βάθος χρόνου. “Δεν είναι μόνο οι σπόροι που έρχονται από τη Βουλγαρία, και εμείς εδώ έχουμε πρόβλημα. Υπάρχουν αγρότες που αλωνίζουν και πουλάνε σπόρο μόνοι τους. Εάν αυτός ο σπόρος όμως δεν φυτρώσει τι γίνεται; Εμείς έχουμε ταυτότητα πάνω στο σακί μας και έτσι ξέρει ο αγρότης πως ό,τι πρόβλημα και εάν υπάρξει μπορεί να αναζητήσει ευθύνες, ενώ στην άλλη περίπτωση είναι τελείως εκτεθειμένος. Στον βωμό των ελάχιστων χρημάτων που θεωρεί ο παραγωγός ότι κερδίζει, χάνει πολύ περισσότερα. Αυτοί οι σπόροι διακινούνται “μαύρα”, άρα χάνει το κράτος ΦΠΑ, ο παραγωγός δεν μπορεί να εμφανίσει έξοδα, μετά δεν υπάρχει συμψηφιστικό ΦΠΑ και άλλα πολλά που σε βάθος χρόνου αποδεικνύουν ότι ο παραγωγός βγαίνει 100% χαμένος στο τέλος” τονίζει με νόημα ο ίδιος.
Γεώργιος Μαυρίδης
ΕΝΤΥΠΗ ΑΓΡΟΕΚΦΡΑΣΗ
