Τα Αρωματικά και Φαρμακευτικά Φυτά του Ολύμπου ως μοχλός ανάπτυξης της παρολύμπιας περιοχής
Μια εξαιρετική συνεργασία του Δικτύου «Περραιβία» με το Πράσινο Ταμείο
*του Κώστα Σκριάπα
Οικονομολόγου, Προέδρου του Δικτύου «ΠΕΡΡΑΙΒΙΑ»
Λόγω της οικονομικής κρίσης των τελευταίων ετών πολλοί άνθρωποι που έχουν χάσει τις δουλειές τους, σκέφτονται σοβαρά την ενασχόλησή τους με τα ΑΦΦ, πιστεύοντας ότι έτσι θα έχουν μία δεύτερη ευκαιρία, ένα πιο βιώσιμο όραμα και μία ποιοτικότερη ζωή.
Τα ΜΜΕ αναφέρονται συχνά στη δυναμική της καλλιέργειας των ΑΦΦ, αλλά, πολλές φορές, χωρίς την απαραίτητη επιστημονική τεκμηρίωση, τόσο σε γεωπονικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο επιχειρηματικότητας και οικονομικών στοιχείων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι δυνητικοί αγρότες/παραγωγοί να «παρασύρονται» και να ξεκινούν ανάλογες επενδύσεις, πιστεύοντας ότι θα βγάλουν σίγουρα και εύκολα χρήματα.
Στοιχεία που προκύπτουν, τόσο από την εφαρμοσμένη επιστημονική έρευνα, όσο και από την έρευνα αγοράς σε εθνικό και σε διεθνές επίπεδο, καταδεικνύουν ότι τα πρωτογενή και δευτερογενή προϊόντα των ΑΦΦ, μπορούν και πρέπει να αποτελέσουν ένα αντικείμενο ανάπτυξης και καινοτομίας.
Το Διεθνές Κέντρο Εμπορίου (International Trade Center) παρουσιάζει στοιχεία σύμφωνα με τα οποία η αγορά των ΑΦΦ δεν παρουσιάζει κρίση και δεν προβλέπεται να παρουσιάσει τα επόμενα χρόνια. Επίσης λόγω της μεγάλης ζήτησης πρωτογενών και δευτερογενών προϊόντων θεωρείται επιβεβλημένη η δημιουργία clusters/συνεταιρισμών καθώς και η απευθείας επιχειρηματική συνεργασία με τους αγοραστές.
Η Ελλάδα είναι μία χώρα πλούσια σε φυτογενετικούς πόρους. Αποτελεί ένα από τα «θερμά σημεία Βιοποικιλότητας» του πλανήτη μας, διαθέτοντας περισσότερα από 6.000 αυτοφυή φυτικά είδη, πολλά εκ των οποίων είναι ενδημικά (φύονται μόνο στην Ελλάδα και πουθενά αλλού στον κόσμο). Από αυτά τα αυτοφυή φυτά ένα μεγάλο ποσοστό (7-20%) κατέχουν τα ΑΦΦ.
Για τον λόγο αυτό πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στην αξιοποίηση αυτού του φυτικού πλούτου, έχοντας και ως στόχο την προστασία αυτών των ειδών και την προώθηση των μοναδικών ιδιοτήτων τους σε όλο τον κόσμο, αντικείμενα τα οποία όμως δεν προωθούνται όσο θα έπρεπε από τους αρμόδιους φορείς και τα ΜΜΕ.
Η Ελλάδα, λοιπόν, μπορεί να παίξει ηγετικό ρόλο στην παγκόσμια παραγωγή και εμπορία των ΑΦΦ, αλλά με συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Πρέπει να βρει τον βηματισμό της και έτσι να δημιουργήσει ένα συγκεκριμένο, ισχυρό brand του οποίου πυλώνες θα αποτελούν οι έννοιες της αειφορίας και της προστασίας της βιοποικιλότητας, η επιστημονική τεκμηρίωση των ιδιοτήτων των ΑΦΦ, η μεσογειακή διατροφή.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) εκτιμά ότι το 70-80% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει χρησιμοποιήσει κάποιο είδος εναλλακτικών φαρμάκων εκ των οποίων τα φυσικά προϊόντα που προέρχονται από τα φαρμακευτικά φυτά είναι τα πιο διάσημα. Επίσης σύμφωνα με εκτιμήσεις του ίδιου φορέα ο τζίρος της αγοράς των ΑΦΦ το 2050 θα αγγίζει τα 5 τρισ. εκ. δολάρια.
Το Παγκόσμιο Συμβούλιο Αρωματικών & Φαρμακευτικών Φυτών (International Council for Medicinal and Aromatic Plants) εκτιμά ότι η ζήτηση των προϊόντων που προέρχονται από τα ΑΦΦ αυξάνεται κάθε χρόνο κατά 8-10% και αυτή η αύξηση συνδέεται με την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών για χρήση φυσικών προϊόντων και εναλλακτικών φαρμάκων.
Όμως, τόσο η Ελληνική όσο και η παγκόσμια αγορά κυριαρχείται από σκληρό ανταγωνισμό, ενώ το 68% των καταναλωτών, σε παγκόσμιο επίπεδο, επιλέγει τρόφιμα ή/και σκευάσματα για τα οφέλη που προσφέρουν στην υγεία τους, παραγόμενα από αυτοφυή φυτά, με σεβασμό στη βιοποικιλότητα, με συγκεκριμένη ετικέτα, με γεύση, άρωμα και υφή, που να θυμίζει παραδοσιακό προϊόν, παραγόμενα από εταιρίες κοινωνικής ευθύνης και σε καλές τιμές.
Ο Αγροδιατροφικός τομέας στη χώρα μας βρίσκεται σε μία φάση μεταβατική, σε μία φάση που επαναπροσδιορίζεται και περισσότερο από ποτέ υφίσταται η αναγκαιότητα για μία εναλλακτική και καινοτόμα αντιμετώπισή του.
Θα πρέπει, όμως και οι άνθρωποι που ασχολούνται ή σκέφτονται να ασχοληθούν με την καλλιέργεια ή/και μεταποίηση των ΑΦΦ να επενδύσουν όχι μόνο οικονομικά αλλά και ψυχικά. Απαιτείται καταρχήν να αγαπούν αυτό που θέλουν να κάνουν, να έχουν συγκεκριμένο όραμα, να είναι leaders στο πεδίο δραστηριοποίησής τους και να χρησιμοποιούν ως εργαλεία την καινοτομία και τις καλές πρακτικές της γεωπονίας, της διοίκησης επιχειρήσεων και της τεχνολογίας.
Απαιτείται, οπωσδήποτε, να εκπαιδευτούν σε θέματα καλλιέργειας αυτών των φυτικών ειδών, αλλά, κυρίως, σε θέματα επιχειρηματικότητας και ανεύρεσης αγορών.
Επίσης, εκείνοι που θέλουν να ασχοληθούν κυρίως με την καλλιέργεια θα πρέπει να αναλογιστούν τις δυσκολίες που ενυπάρχουν στη διαδικασία αλλαγής τρόπου ζωής. Η αγροτική ζωή απέχει πολύ από την αστική! Και το κυριότερο! Θα πρέπει να μάθουν να συνεργάζονται, τόσο μεταξύ τους όσο και με ερευνητικά ιδρύματα και με ιδιωτικούς φορείς, ώστε να μπορούν να δημιουργήσουν καθετοποιημένες μονάδες καλλιέργειας και αξιοποίησης των ΑΦΦ για να υπάρχει προστιθέμενη αξία και άρα μέγιστη απόδοση της επένδυσης!
Η Πολιτεία θα πρέπει να είναι αρωγός των προσπαθειών, όμως ο καθένας θα πρέπει να έχει την προσωπική του ευθύνη, να αναλάβει πρωτοβουλίες, να είναι εξωστρεφής και να ρισκάρει επιχειρηματικά!
Το Δίκτυο «Περραιβία» θέλοντας να συμβάλει στην αναπτυξιακή δυναμική της παρολύμπιας περιοχής, με την αξιοποίηση των ΑΦΦ του Ολύμπου, πρότεινε και διεκδίκησε από το Πράσινο Ταμείο, ένα καινοτόμο Έργο με τίτλο «Olympus+», το οποίο και ολοκληρώνει με απόλυτη επιτυχία, με τη στήριξη και συνεργασία του Δήμου Ελασσόνας.
Ο Πρόεδρος του Δικτύου «Περραιβία», που είναι ο συντονιστής εταίρος, οικονομολόγος κ. Κώστας Σκριάπας, αλλά και οι δύο Αντιπρόεδροι κ.κ. Θ. Αστερίου και Κ. Φουρκιώτης, δηλώνουν ότι: “ το τελικό αποτέλεσμα του Έργου Olympus+ είναι να προστατευτεί η βιοποικιλότητα του ΝΔ Ολύμπου και κατ’ επέκταση όλου του ορεινού όγκου , να ενημερωθούν και να ευαισθητοποιηθούν όλοι ( πολίτες, παραγωγοί, εκπαιδευτικοί ,μαθητές κ..ά.) για τους κινδύνους της απώλειας της βιοποικιλότητας, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής και να δημιουργηθούν κατάλληλες συνθήκες για τη δημιουργία επιχειρηματικότητας, με κεντρικό αντικείμενο τα ΑΦΦ, τη δημιουργία εισοδήματος στον τοπικό πληθυσμό και την αναστροφή της μείωσης του πληθυσμού της περιοχής του ΝΔ Ολύμπου , αποτελώντας αυτό παράδειγμα καλής πρακτικής, για παρόμοιες ,ανά την Ελλάδα, περιοχές, που έχουν ανάλογα προβλήματα, αλλοίωσης του φυσικού περιβάλλοντος και απώλειας ανθρώπινου δυναμικού προς τα αστικά κέντρα .
Είναι πολύ σημαντικό να συνεργάζονται στενά η Κοινωνία των Πολιτών , το Πανεπιστήμιο που παράγει γνώσεις και έρευνα και οι δημόσιοι φορείς , μεταφέροντας καλές πρακτικές στην πραγματική οικονομία και στην κοινωνία».
