Μετά από ένα χρόνο διαπραγματεύσεων, ανατροπών, ανυπομονησίας και απογοήτευσης, οι διατάξεις εκρίζωσης ενεργοποιούνται, καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκρίνει ένα γαλλικό πρόγραμμα βοήθειας ύψους 120 εκατ. ευρώ με στόχο τη στήριξη των αμπελουργών στο πλαίσιο του πολέμου που διεξάγει η Ρωσία κατά της Ουκρανίας, ανακοίνωσαν οι Βρυξέλλες, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση της ΚΕΟΣΟΕ.
Λαμβάνοντας τη μορφή άμεσης ενίσχυσης 4.000 ευρώ/εκτάριο για την οριστική εκρίζωση*, «η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το καθεστώς ήταν απαραίτητο, κατάλληλο και αναλογικό για την αντιμετώπιση σοβαρής διαταραχής στην οικονομία ενός κράτους μέλους».
Επικυρώνοντας το σημείωμα των γαλλικών αρχών της 19ης Σεπτεμβρίου, οι Βρυξέλλες επιτρέπουν να τεθεί το σύστημα σε εφαρμογή από τα τέλη του 2023 στον Νότο (μετά τη διαδήλωση της Narbonne, την πίεση στην εμπορική έκθεση Sitevi, τις ανακοινώσεις του Φεβρουαρίου και των διαπραγματεύσεων μεταξύ Γαλλίας και Επιτροπής…).
«Είναι επίσημο!» ανακοίνωσε ο Jérôme Despey, Πρόεδρος του εξειδικευμένου συμβουλίου κρασιού της FranceAgriMer, ο οποίος αναμένει τώρα τη δημοσίευση της οριστικοποιημένης διάταξης, ώστε να ξεκινήσει η τηλεδιαδικασία για την αίτηση οριστικής εκρίζωσης.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που γνωστοποίησε η διοίκηση στο εξειδικευμένο συμβούλιο της 2ας Οκτωβρίου, το διαδικτυακό εργαλείο δήλωσης θα ανοίξει στα μέσα Οκτωβρίου και θα κλείσει την Τετάρτη 13 Νοεμβρίου το μεσημέρι. Η προθεσμία είναι σύντομη για να κοινοποιηθεί η βοήθεια στους υποψηφίους πριν από την προθεσμία της Τρίτης 31 Δεκεμβρίου 2024, σύμφωνα με τη διάταξη για την Ουκρανία. Οι εργασίες εκρίζωσης πρέπει να ολοκληρωθούν την Πέμπτη 15 Μαΐου 2025.
Τα αμπέλια σε αγρανάπαυση εξαιρούνται
Οι αιτούντες πρέπει να διαθέτουν αριθμό Siret και Μηχανογραφημένο Αμπελουργικό Μητρώο (CVI) για να ζητήσουν εκρίζωση, οι εκμεταλλεύσεις θα μπορούν να επιλέξουν τα αγροτεμάχια του χαρτοφυλακίου τους που επιθυμούν να εκριζώσουν, χωρίς κριτήρια για το χρώμα ή την ηλικία των αμπελιών. Οι αμπελουργοί θα μπορούν να υποβάλουν αίτημα για εκρίζωση ολόκληρης της επιφάνειας των εκμεταλλεύσεών τους, αξιοποιώντας τη βοήθεια από την εκρίζωση στο τέλος της καριέρας, ως μέρος του κοινωνικού σχεδίου για την αντιμετώπιση της αποκατανάλωσης (ιδιαίτερα στα κόκκινα κρασιά).
Εάν κάποιοι αναρωτιούνται εάν η εκρίζωση πρέπει να ζητηθεί από τον ιδιοκτήτη ή τον αγρότη ενός αγροτεμαχίου, η διοίκηση απαντά ότι αυτό εξαρτάται από την επιλογή του χειριστή, δηλαδή του κατόχου αριθμού CVI. Γνωρίζοντας ότι το πνεύμα του γαλλικού αιτήματος και της ευρωπαϊκής επικύρωσης, αποκλείονται τα αμπέλια σε αγρανάπαυση: «λέγεται ότι πρόκειται για τα αμπέλια υπό παραγωγή. Στόχος είναι η μείωση του δυναμικού παραγωγής. Θα υπάρξει ένα σχέδιο ελέγχου για την επαλήθευση της ακρίβειας της δήλωσης», διευκρινίζει ο Jérôme Despey.
«Θα πρέπει να ξεριζώσουμε γρήγορα όλα τα αμπέλια που το απαιτούν»
Μυστήριο παραμένει ο όγκος των αιτημάτων για εκρίζωση (έρευνα υπολογίζει τις δυνητικά ενδιαφερόμενες περιοχές σε 15.400 εκτάρια, ενώ ο κλάδος υπολογίζει σε 100.000 εκτάρια τα πλεονάζοντα αμπέλια). Από αυτό εξαρτάται η συνολική ή μη απορρόφηση των 120 εκατ. € ( δηλαδή 30.000 εκτάρια), γνωρίζοντας ότι το ποσό μπορεί να αυξηθεί κατά 20% (στα 150 εκατ. ευρώ, όπως είχε υποσχεθεί στην αρχή του έτους ο προηγούμενος Υπουργός Γεωργίας, Marc Fesneau). «Σε περίπτωση υπέρβασης, ο πρώτος αγώνας που θα κάνω με την οινοποιία θα είναι να αναζητήσω πρόσθετες πιστώσεις για να αποφύγω έναν σταθεροποιητικό συντελεστή», εξηγεί ο Jérôme Despey, σημειώνοντας ότι εάν η ανάγκη υπερβεί την επέκταση στα 150 εκατομμύρια ευρώ (δηλ. 37.500 ha), «θα χρειαστεί να διαπραγματευτούμε με την κυβέρνηση για νέους εθνικούς πόρους».
Οροφή στα 70 εκτάρια
Η απόφαση για την έναρξη της διαδικασίας τηλε-εκρίζωσης από τη FranceAgriMer περιλαμβάνει κατ’ αρχήν μηχανισμό σταθεροποιητικού συντελεστή. Ο κλάδος επιθυμεί οι αμπελουργοί που θέλουν να ξεριζώσουν όλα τα αμπέλια τους να εξαιρεθούν από αυτή τη μείωση ανάλογα με τα αιτήματα, ώστε όσοι επιθυμούν να εγκαταλείψουν το επάγγελμα (και να αποφύγουν εγκαταλελειμμένα αγροτεμάχια, αφού η διαχείριση των χέρσων εκτάσεων παραμένει προβληματική). Χωρίς να υπόκεινται σε minimum, το μπόνους οριστικής εκρίζωσης περιορίζεται ωστόσο σε 280.000 € ανά εκμετάλλευση, σύμφωνα με το σύστημα ενίσχυσης της Ουκρανίας. Αυτό καλύπτει αιτήματα μέχρι 70 εκτάρια, ακόμη και για την εκρίζωση ολόκληρου του αμπελώνα του αιτούντος.
Οι διατάξεις θα περιλαμβάνουν επίσης καθεστώς κυρώσεων, ώστε να αποφεύγονται τα διογκωμένα αιτήματα. Είτε πρόκειται για ολική είτε μερική εκρίζωση του αμπελώνα, εάν δεν εκριζωθεί το 80% των εγκεκριμένων εκτάσεων, οι παραβάτες θα χάσουν όλο το όφελος της ενίσχυσης και δεν θα μπορούν πλέον να ζητούν ενίσχυση αναδιάρθρωσης για 6 περιόδους. «Ο στόχος δεν είναι να αυξηθεί τεχνητά ο φάκελος, αλλά όσοι θέλουν να εκριζώσουν μπορούν να το κάνουν», καταλήγει ο Jérôme Despey.
*Η από κοινού αιτούμενη προσωρινή εκρίζωση συζητείται χωριστά στην Ομάδα Υψηλού Επιπέδου που συνεδριάζει επί του παρόντος στις Βρυξέλλες.
Πηγή: ΚΕΟΣΟΕ