Οι συνέπειες από δασμούς ΗΠΑ
Μικρός συνολικά για τον εγχώριο κλάδο των οπωροκηπευτικών, αλλά σημαντικός για ένα τουλάχιστον προϊόν που έχει καταφέρει εδώ και κάποια χρόνια να αποκτήσει μια αξιοπρόσεκτη παρουσία στην αμερικανική αγορά, είναι ο άμεσος αντίκτυπος των δασμών Trump που τίθενται σε ισχύ από σήμερα, Παρασκευή 1 Αυγούστου 2025. Ο λόγος για το ακτινίδιο, στις συνολικές εξαγωγές του οποίου οι ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν ένα διόλου ευκαταφρόνητο 10%, με προοπτική – μέχρι πρόσφατα τουλάχιστον – περαιτέρω διείσδυσης τα επόμενα χρόνια.
Ο φόβος για κατανάλωση
Η μεγάλη ανησυχία εδώ δεν έχει να κάνει τόσο με ενδεχόμενη μείωση του μεριδίου της χώρας μας – αφού ο κύριος ανταγωνιστής, Ιταλία, βράζει ουσιαστικά… στο ίδιο καζάνι, έχοντας να αντιμετωπίσει τους ίδιους δασμούς. Επίσης θεωρείται απίθανο, για γεωπολιτικούς και όχι μόνο λόγους, οι Αμερικανοί εισαγωγείς να υποκαταστήσουν το ευρωπαϊκό προϊόν με ακτινίδιο από την Κίνα και το Ιράν. “Αυτό που μας προβληματίζει είναι ότι με τον δασμό 15% το προϊόν θα καταστεί ιδιαίτερα ακριβό και θα μειωθεί συνολικά η κατανάλωση, με αποτέλεσμα να αρχίσει να χάνεται σιγά, σιγά μια πολλά υποσχόμενη αγορά για το ελληνικό ακτινίδιο”, αναφέρει o Χρήστος Κολιός, επικεφαλής της Κολιός ΑΒΕΕ και Πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ακτινιδίου.
Προσπάθειες για εξαίρεση μέσω ΣΕΒΕ
Όπως σημειώνει ο ίδιος, μέσω του ΣΕΒΕ, έχει γίνει το τελευταίο διάστημα μια ακόμα προσπάθεια ώστε να εξαιρεθούν τα αγροδιατροφικά προϊόντα, κρατώντας βέβαια…μικρό καλάθι. “Είναι μια μάχη που πρέπει να δώσουμε. Είναι αλήθεια ωστόσο ότι, σε αντίθεση με την πρώτη θητεία του Προέδρου Trump, όπου ο ρόλος του Κογκρέσου είχε αποδειχθεί κομβικός, η απόφαση αυτή τη φορά για τους δασμούς επαφίεται αποκλειστικά στον ίδιο”, υπογραμμίζει.
Μικρές οι ελληνικές εξαγωγές
Συνολικά πάντως οι ελληνικές εξαγωγές φρέσκων φρουτολαχανικών προς τις ΗΠΑ είναι μάλλον μικρές. Ενδεικτικά, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που έχει επεξεργαστεί ο Incofruit Ελλάς, στο πεντάμηνο Ιανουαρίου- Μαΐου του τρέχοντος έτους ανέρχονται σε αξία στα €26,421 εκατ., αντιπροσωπεύοντας το 2,7% του συνόλου. Το ακτινίδιο είναι το προϊόν με τις περισσότερες πωλήσεις στον κλάδο, με τις εξαγωγές του στις ΗΠΑ να φτάνουν το ίδιο διάστημα τους 11.325 τόνους, δηλαδή σχεδόν το 83% όλων των εξαγωγών νωπών οπωροκηπευτικών κατά τη διάρκεια της περιόδου, οι οποίες ανήλθαν σε 13.646 τόνους.
Εξαγωγές φρούτων & λαχανικών στις ΉΠΑ (Πεντάμηνο 2025) Προϊόν Αξία (σε €χιλ.) Νωπό Ακτινίδιο 21.833 Σύνολο 26.421 Συμμετοχή ακτινιδίου82,6%
Εξαγωγές φρούτων & λαχανικών στις ΉΠΑ (Πεντάμηνο 2025)Ποσότητα (σε τόνους)
Νωπό Ακτινίδιο 11.324
Σύνολο 13.646
Συμμετοχή ακτινιδίου
83%
Εξάλλου, το 2024, τελευταίο πλήρες έτος, οι ελληνικές εξαγωγές φρέσκων φρούτων και
λαχανικών προς τις ΗΠΑ ανήλθαν σε 26.625 τόνους και €52,147 εκατ., χωρίς πάντως να
υπερβαίνουν το 1,5% του συνολικού όγκου που εξήγαγε η χώρα μας (1,79 εκατ. τόνοι)
και στο 2,8% της συνολικής αξίας (άνω των €1,8557 δισ.)
Συνολικά η αξία των εξαγωγών νωπών φρούτων και λαχανικών που πραγματοποίησαν τα κράτη-μέλη της ΕΕ το 2024 ανήλθε σε €638,85 εκατομμύρια – ποσό που, με τα σημερινά δεδομένα, αντιστοιχεί σε δασμούς €95,83 εκατ. Αυτό δίχως να συνυπολογίζουμε το πλεονέκτημα που, όπως τονίζει ο ειδικός σύμβουλος του Incofruit Ελλάς, Γιώργος Πολυχρονάκης, έχουν αποκτήσει οι αμερικανικές ανταγωνιστικές επιχειρήσεις με τη διολίσθηση 13%-14% του δολαρίου έναντι του ευρώ. Επιπλέον, σύμφωνα με τον ίδιο, λιγότερο εμφανείς σε αυτή τη φάση, αλλά ενδεχομένως μεγαλύτερες, θα είναι οι συνέπειες για τις ελληνικές εξαγωγές από την ανακατεύθυνση στην ευρωπαϊκή αγορά προϊόντων άλλων χωρών, που πλέον δεν θα μπορούν να απορροφηθούν από τις ΗΠΑ (π.χ. ισπανικά σκόρδα).
Μένει στο 17% το ροδάκινο κονσέρβα
Στα μεταποιημένα οπωροκηπευτικά, τη μεγαλύτερη απειλή από τους νέους δασμούς
είχε ο κλάδος της κονσερβοποιίας ροδάκινου, ο οποίος ωστόσο φαίνεται να αποφεύγει
τα χειρότερα, σύμφωνα τουλάχιστον με όσα αναφέρει σε ενημερωτικό έγγραφο με ερωταπαντήσεις για τη συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Όπως διευκρινίζεται η Κομισιόν, στα προϊόντα όπου ο δασμός ήδη υπερέβαινε το 15% όπως η κομπόστα ροδάκινου η οποία επιβαρυνόταν ήδη με 17% – δεν επιβάλλεται επιπλέον δασμός και εξακολουθεί να εφαρμόζεται αυτός που ήδη ισχύει.
Ο Πρόεδρος της Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδος (ΕΚΕ), Κώστας Αποστόλου, μεταφέρει την ανακούφιση του κλάδου για τη συγκεκριμένη εξέλιξη καθώς, σε αντίθετη περίπτωση, το προϊόν θα βρισκόταν αντιμέτωπο με συνολικούς δασμούς 32%.
Όπως εξηγεί ο ίδιος, οι ΗΠΑ αντιστοιχούν σε πάνω από το 20% των ελληνικών εξαγωγών
κομπόστας, τόσο σε ποσότητα, όσο και σε αξία, η οποία το 2024 ξεπέρασε τα €100 εκατ.
Πηγή: Γ.Τσατσάκης -Fnb Daily
