ι Διοικήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ στην πλειοψηφία τους, εχθρεύονταν κάθε προσπάθεια εξυγίανσης, συντηρούσαν τις απάτες και τις κομπίνες και δεν πήραν μέτρα
Το τελευταίο non paper που διακινήθηκε από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για το πρόστιμο των 415 εκ ευρώ στον ΟΠΕΚΕΠΕ (το οποίο εγκαίρως και πρώτο είχε αποκαλύψει το BN με διαρροές και στοχευμένα δημοσιεύματα να προσπαθούν να το διαψεύσουν ανεπίσημα) αποτελεί πραγματικά ένα μνημείο ψευδολογίας και άρνησης της πραγματικότητας.
Με το non paper θεωρούν ότι μπορούν να συσκοτίσουν την κατάσταση και να απαλαγούν από ευθύνες. όμως σήμερα το BN παρουσιάζει το non paper αλλά και την πραγματικότητα με την οποία έχουν πάρει διαζύγιο στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης εδώ και καιρό.
Το non paper αναφέρει
Τι πραγματικά συμβαίνει με το πρόστιμο των 415 εκατομμυρίων ευρώ στον ΟΠΕΚΕΠΕ
Η πρόσφατη απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Εκτελεστική Απόφαση (ΕΕ) 2025/1147 της 11ης Ιουνίου 2025), που αφορά σε διορθώσεις στα κονδύλια του ΕΓΤΕ και του ΕΓΤΑΑ για 17 κράτη μέλη, περιλαμβάνει και την Ελλάδα, με συνολική δημοσιονομική διόρθωση 415.051.036,74 ευρώ.
Οι έλεγχοι που οδήγησαν σε κυρώσεις ξεκινούν από το 2009 και φτάνουν μέχρι και το 2023 και οι συγκεκριμένοι από το 2016 έως και το 2023. Δηλαδή καλύπτουν θητείες κυβερνήσεων διαφορετικής πολιτικής κατεύθυνσης. Συνεπώς, δεν μπορεί να αποδοθεί ευθύνη σε μία μόνο περίοδο ή πρόσωπο.
Το ζήτημα έχει εγείρει ερωτήματα και παρανοήσεις. Είναι κρίσιμο, λοιπόν, να αποσαφηνιστούν τα εξής:
1) Δεν πρόκειται για απάτες παραγωγών, αλλά για διοικητικές αστοχίες
Το εν λόγω ποσό αφορά διοικητικά πρόστιμα που επιβλήθηκαν λόγω ελλιπούς ή πλημμελούς εφαρμογής των ευρωπαϊκών κανονισμών που διέπουν τη χορήγηση των κοινοτικών ενισχύσεων.
Δεν σχετίζεται με περιπτώσεις εξαπάτησης ή δόλου από την πλευρά των παραγωγών.
Αφορά, κυρίως, διοικητικές αδυναμίες στην ορθή εφαρμογή των ευρωπαϊκών κανονισμών που οφείλονται στην έλλειψη μηχανισμού και προσωπικού, από την πλευρά του ΟΠΕΚΕΠΕ αλλά και από την πλευρά του ελληνικού κράτους (απουσία κτηματολογίου και βοσκοτοπικών χαρτών).
Η αλήθεια
Δεν πρόκειται για νέα πρόστιμα είναι αυτά που έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες διαπραγμάτευσης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή δηλαδή έχει περατωθεί και η διαδικασία του οργάνου συμβιβασμού.
Για την ακρίβεια μέσα στην Εκτελεστική Απόφαση (ΕΕ) 2025/1147 της 11ης Ιουνίου 2025 περιλαμβάνονται τα 283.000.000 ευρώ τα οποία αφορούν τα έτη αιτήσεων 2019-2021 και η βασικότερη παρατήρηση της επιτροπής ήταν πως δεν γίνονταν επαρκείς έλεγχοι για την απόδειξη της κατοχής των αγροτεμαχίων από την πλευρά των αιτούντων ενίσχυση.
Η ακριβοπληρωμένη Neuropublic
Επίσης περιλαμβάνεται η λάθος πληρωμή η οποία πραγματοποιήθηκε από τον ακριβοπληρωμένο τεχνικό σύμβουλο Neuropublic η ΕΕ σύμφωνα με την αλληλογραφία με την οποία έθεσε σε επιτήρηση τον ΟΠΕΚΕΠΕ επισήμανε ότι η απουσία συστήματος εσωτερικού ελέγχου ευθύνεται για τον μη εντοπισμό τέτοιων λαθών για το λόγο αυτό το θεώρησε έλλειψη σε βασικό έλεγχο και επέβαλε κατ’ αποκοπή ποσό 10% στον προϋπολογισμό της Βασικής Ενίσχυσης με το ύψος της δημοσιονομικής διόρθωσης να φτάνει τα 80 εκατ. ευρώ.
Η έλλειψη συστήματος εσωτερικού ελέγχου ΕΥΝΟΕΙ ΤΙΣ ΑΠΑΤΕΣ για αυτό έλαβαν τέτοια έκταση και για αυτό τόσο μεγάλες οι κατά αποκοπή δημοσιονομικές διορθώσεις.
Προσπαθεί δηλαδή ΕΕ πέρα από την προστασία του Ευρωπαϊκού ταμείου να ενεργοποιήσει (ALERT) την πολιτική ηγεσία και την διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ να δράσουν.
Αυτό δεν έλαβε χώρα το 2024 και το 2025 με την επιτήρηση και επόμενη κίνηση της ΕΕ μπορεί να είναι πιο ριζική με ότι αυτό συνεπάγεται.
Αναφέρει το non paper
2) Υπάρχει σαφής διάκριση ανάμεσα στα διοικητικά πρόστιμα και στις δόλιες πράξεις
Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαχωρίζει τις δημοσιονομικές διορθώσεις (διοικητικά πρόστιμα) από τις πράξεις απάτης, και έτσι τις αντιμετωπίζει και η ελληνική διοίκηση. Στην πρώτη περίπτωση, το Δημόσιο επιστρέφει τα κονδύλια με συγκεκριμένους μηχανισμούς (δημοσιονομική διόρθωση, συμψηφισμός με μελλοντικές εκταμιεύσεις, κρατικός προϋπολογισμός). Στη δεύτερη περίπτωση, τα ποσά ανακτώνται από τους καταδικασθέντες μετά την ολοκλήρωση της ποινικής διαδικασίας, ενώ ασκούνται και ποινικές διώξεις. Περιπτώσεις απάτης σε βάρος του Οργανισμού- από παραγωγούς εξετάζονται από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Δικαιοσύνης.
Η αλήθεια
Η απάτη δεν είναι σε βάρος του ΟΠΕΚΕΠΕ αλλά σε βάρος του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αναφέρει το non paper
Οι περιπτώσεις αυτές διερευνώνται και εκτός από τις ποινικές ευθύνες θα επιστραφούν και οι παράνομες ενισχύσεις ως αχρεωστήτως καταβληθείσες.
Η αλήθεια
Τα ποσά που παρανόμως έχουν εισπραχθεί επιστρέφονται αμέσως μόλις διαπιστωθεί η ψευδής δήλωση από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ερευνά το αξιόποινο των ενεργειών και δεν διατάσει την επιστροφή των ποσών.
Οι δημοσιονομικές διορθώσεις βαραίνουν τον κρατικό προϋπολογισμό.
Στο υπουργείο και τον ΟΠΕΚΕΠΕ εναπόκειται εάν θα μπορέσουν να εντοπίσουν τις πραγματικέ απάτες και να ζητηθούν τα χρήματα πίσω και όχι να τα πληρώσουν οι φορολογούμενοι
Αναφέρει το non paper
3) Τέτοιες διορθώσεις δεν είναι φαινόμενο αποκλειστικά ελληνικό
Η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα που υφίσταται διορθώσεις. Στην ίδια απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επιβάλλονται συνολικές δημοσιονομικές διορθώσεις σε 17 κράτη μέλη, γεγονός που υποδεικνύει πως πρόκειται για μια συνήθη διαδικασία δημοσιονομικής εποπτείας της ΕΕ και όχι για μεμονωμένο ελληνικό φαινόμενο. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι δεν πρέπει να υπάρξουν διορθώσεις. Το αντίθετο. Και για το λόγο αυτό ο Οργανισμός από πέρυσι ετέθη υπό την επιτήρηση του ΥΠΑΑΤ ώστε να εφαρμοσθεί σχέδιο πλήρους εξυγίανσής του και κάλυψης των λειτουργικών του αναγκών ώστε να επιτελεί με μεγαλύτερη διαφάνεια και δικαιοσύνη το έργο του.
Η αλήθεια
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ έχει τεθεί υπο την επιτήρηση του ΥΠΑΑΤ γιατί δεν πληρούσε περισσότερα από ένα κριτήρια διαπίστευσης και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγκάστηκε να ζητήσει από τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Τσιάρα την υπαγωγή του οργανισμού σε καθεστώς επιτήρησης
Αναφέρει το non paper
4) Οι διορθώσεις αφορούν σε δύο διακριτές πολιτικές περιόδους
Η συνολική εικόνα του ζητήματος δεν μπορεί να αποκοπεί από το πολιτικό πλαίσιο στο οποίο προέκυψαν οι παραβάσεις. Οι διορθώσεις αφορούν:
-Περίοδο έως τις εκλογές του 2019: Όπου εφαρμόστηκαν διαδικασίες που αποδείχθηκαν ελλιπείς και ατεκμηρίωτες.
Η αλήθεια
Οι δημοσιονομικές διορθώσεις πριν το 2019 αφορούν τα βοσκοτόπια και οι λόγοι είναι απλοί και όχι της … κομπίνας.
Αναφέρει το non paper
Περίοδο από το 2020 έως σήμερα:
Στην οποία, λόγω θεσμικών αδυναμιών και έλλειψης κρίσιμων υποδομών (όπως το Κτηματολόγιο, οι Δασικοί και Βοσκοτοπικοί Χάρτες, η λειτουργική Κτηνιατρική Βάση), συνεχίστηκε (προς αποφυγή διακοπής των ενισχύσεων) η εφαρμογή του ίδιου πλαισίου διαδικασιών, με αποτέλεσμα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να θεωρήσει ανεπαρκείς ακόμη και τις παρεμβάσεις βελτίωσης που επιχειρήθηκαν από πρόσφατες διοικήσεις.
Η αλήθεια
Ποιες ακριβώς βελτιώσεις επιχειρήθηκαν;
Η μοναδική βελτίωση ήταν η προσπάθεια μεταφοράς των δεδομένων του οργανισμού στο κυβερνητικό νέφος gov.gr κατά την περίοδο 2022 και 2023 και η οποία σκόπιμα αποσιωπάτε στο non paper για να μην θιγεί η σχέση του Τεχνικού Συμβούλου με τον ΟΠΕΚΕΠΕ που εξασθενεί την αυτονομία του ΟΠΕΚΕΠΕ και οδηγεί σε ένα μειωμένης αποτελεσματικότητας σύστημα ελέγχου. Το ότι δεν έγιναν τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης και ότι η κτηνιατρική βάση δέχεται αβίαστα 7,2 εκ αιγοπρόβατα για την Κρήτη κάνουν την ευθύνη του υπουργείου πολύ μεγαλύτερη. Δεν πρόκειται για διοικητική αστοχία αλλά για καθαρή παράβλεψη ή ακόμη και σκόπιμη ολιγωρία χωρίς καμία δικαιολογία που γεννά από μόνη της πολιτικές ευθύνες όχι μόνο για τις διοικήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ αλλά σίγουρα για ορισμένους υπουργούς, υφυπουργούς και γραμματείς του υπουργείου που έστειλαν σήμερα τον λογαριασμό των 415 εκ ευρώ στους φορολογούμενους για να ευνοήσουν ρουσφέτια και τον τεχνικό σύμβουλο.
Αναφέρει το non paper
5) Το Action Plan που εφαρμόζεται από 11/9/2024 διασφαλίζει την ευρωπαϊκή συμμόρφωση
Για πρώτη φορά υιοθετήθηκε, σε συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ένα ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (Action Plan) με 45 στοχευμένες παρεμβάσεις για την αναδιοργάνωση του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Η εφαρμογή του ξεκίνησε την 11η Σεπτεμβρίου 2024 – όταν ο Οργανισμός τέθηκε υπό την εποπτεία του ΥΑΠΑΑΤ- και με την πλήρη υλοποίησή του διασφαλίζεται η συμμόρφωση του ΟΠΕΚΕΠΕ με τους ευρωπαϊκούς κανόνες λειτουργίας, ελέγχου και διαφάνειας.
H αλήθεια
Στην πραγματικότητα το σχέδιο δράσης που έχει κατατεθεί είναι υποδεέστερο αυτού που απαιτείται και ο Οργανισμός έχει σοβαρό κίνδυνο να χάσει τη διαπίστευση του μέχρι το τέλος του έτους .
Αναφέρει το non ppaer
6) Η υπαγωγή του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ ενισχύει τη διαφάνεια και την αξιοπιστία
Η απόφαση για την ένταξη του ΟΠΕΚΕΠΕ υπό την εποπτεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) αποτελεί στρατηγική επιλογή με στόχο την ενίσχυση της θεσμικής ανεξαρτησίας, της λογοδοσίας και της διαφάνειας στη διαχείριση των κοινοτικών ενισχύσεων.
Η αλήθεια
Δεν προσθέτει τίποτα η ΑΑΔΕ εάν γίνει απλή μεταφορά χωρίς ισχυρά εξυγιαντικά μέτρα και προϋποθέσεις τόσο για το προσωπικό όσο και για τον τεχνικό σύμβουλο, αλλιώς θα συσκοτίσει ακόμη περισσότερο τους σκελετούς που είναι κρυμμένοι στις ντουλάπες του ΟΠΕΚΕΠΕ
Αναφέρει το non paper
7) Στόχος: Ανάκτηση της αξιοπιστίας και ενίσχυση της εμπιστοσύνης των παραγωγών
Το βασικό ζητούμενο παραμένει η αποκατάσταση της αξιοπιστίας του ΟΠΕΚΕΠΕ, ώστε να αποτελεί έναν αξιόπιστο, αποτελεσματικό και δίκαιο μηχανισμό για όλους τους παραγωγούς της χώρας. Η εμπιστοσύνη του αγροτικού κόσμου είναι καθοριστική και μόνο μέσα από διοικητική αποτελεσματικότητα, διαφάνεια και διαρκή συμμόρφωση με το ευρωπαϊκό πλαίσιο μπορεί να διασφαλιστεί.
Η αλήθεια
Εδώ και πολύ καιρό η ελληνική επαρχία έχει χάσει την εμπιστοσύνη της στον ΟΠΕΚΕΠΕ κι αυτό γιατί κανείς παραγωγός δεν νγωρίζει τι χρήματα προκειται να πάρει την επόμενη χρονιά αλλά και κανείς δεν είναι βέβαιος ότι τις εκτάσεις που δηλώνει θα τις βρει και την επόμενη χρονιά.
Αναφέρει το non paper
Συμπερασματικά
Το πρόστιμο των 415 εκατ. ευρώ δεν αφορά απάτη αλλά διοικητικές αστοχίες.
Δεν είναι μοναδικό για την Ελλάδα, καθώς αφορά 17 χώρες, και είναι αποτέλεσμα συστημικών προβλημάτων που διαχρονικά δεν αντιμετωπίστηκαν.
Το σχέδιο δράσης από το 2024, η υπαγωγή στην ΑΑΔΕ και η σταδιακή αναβάθμιση των υποδομών του ΟΠΕΚΕΠΕ, αλλά και η υπαγωγή του στην ΑΑΔΕ, δείχνουν τη βούληση της κυβέρνησης για αλλαγή και διασφάλιση της νομιμότητας, με τελικό στόχο έναν Οργανισμό σύγχρονο, διαφανή και αξιόπιστο για τους Έλληνες παραγωγούς.
Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΑΤ διαχειρίζεται την κρίση με θεσμικό και μεθοδικό τρόπο. Αντί να μεταθέτει ευθύνες ή να υποτιμά τις παρατηρήσεις των ευρωπαϊκών αρχών, έχει προσεγγίσει το θέμα με νηφαλιότητα, έμφαση στη διαφάνεια και τεκμηριωμένη στρατηγική υπεράσπισης της χώρας. Παράλληλα λαμβάνει όλα εκείνα τα μέτρα που είναι απαραίτητα για την πλήρη κάθαρση του Οργανισμού, καθώς το πραγματικό ερώτημα- πέρα από τις νομικές ευθύνες που θα αποδοθούν- δεν είναι το ποιος ευθύνεται περισσότερο ή λιγότερο για το παρελθόν, αλλά πώς θα διασφαλισθεί η σωστή και δίκαιη λειτουργία του Οργανισμού και δεν θα υπάρξουν νέα λάθη.
Η αλήθεια
Καμία προσπάθεια προς τη διαφανή λειτουργία του Οργανισμού δεν συμβαίνει καθώς δεν έχει στεγνώσει ακόμη το μελάνι από την ανακοίνωση της eppo για παρεμπόδιση του έργου των Ελλήνων ευρωπαίων εντεταλμένων εισαγγελέων που παρευρέθηκαν στην έρευνα με κλιμάκιο της ελληνικής αστυνομίας.
Τα περιστατικά με τις απειλές του κ. Σαλάτα δεν ήταν τυχαία συνέβησαν στα πλαίσια εξυγίανσης του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Οι Διοικήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ στην πλειοψηφία τους, εχθρεύονταν κάθε προσπάθεια εξυγίανσης, συντηρούσαν τις απάτες και τις κομπίνες και δεν πήραν μέτρα.
Επίσης τα εξωπραγματικά στοιχεία με τον αριθμό ζώων στην Κρήτη το 2024 και την βιολογική Μελισσοκομία δείχνουν ότι και το σύστημα εσωτερικού ελέγχου δεν βελτιώθηκε και οι απάτες συνεχίζονται με ένταση.
Αναφέρει το non paper
Θυμίζουμε ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ με τις ενισχύσεις που καταβάλλει (πάνω από 3 δισ ετησίως με τα 2,3 δισ εξ αυτών να αποτελούν άμεσες ενισχύσεις προς τους παραγωγούς και τα λοιπά έργα υποδομής), επηρεάζει το σύνολο της ζωής της ελληνικής κοινωνίας, ενισχύοντας την κοινωνική συνοχή
Η αλήθεια
Αυτό θα έπρεπε να το σκεφτούν όσοι συνέβαλαν στη διασπάθιση των χρημάτων των πραγματικών παραγωγών, καταδικάζοντας την ύπαιθρο σε μαρασμό.
Νίκος Καρούτζος
[email protected]
www.bankingnews.gr
