Παγκόσμια ημέρα Δασοπονίας –Διεθνή Ημέρα Δασών
21η Μαρτίου – Παγκόσμια ημέρα Δασοπονίας –Διεθνή Ημέρα Δασών
Συμπληρώνονται αισίως φέτος πενήντα δύο (52) χρόνια από την 21η Μαρτίου του 1973, ημερομηνία που με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας & Τροφίμων (F. A. O.) του ΟΗΕ, ορίστηκε ως η «Παγκόσμια Ημέρα Δασοπονίας», με κύριο σκοπό να φέρει τον άνθρωπο πιο κοντά στα δάση, να του κεντρίσει το ενδιαφέρον για να μάθει περισσότερα για τις λειτουργίες τους, αλλά και για την ανάγκη προστασίας τους, που είναι ζωτικής σημασίας για την ανθρώπινη επιβίωση.
H 21η Μαρτίου μέχρι το 2011 εορταζόταν ως η Παγκόσμια Μέρα Δασοπονίας. Τον Δεκέμβριο του 2012 όμως, η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών κήρυξε την 21η Μαρτίου, ως «Διεθνή Μέρα Δασών». Με βάση την απόφαση αυτή, όλα τα κράτη μέλη του ΟΗΕ κλήθηκαν να υιοθετήσουν από το 2013 και εντεύθεν, την 21η Μαρτίου, ως την ημέρα κατά την οποία θα τιμάται το δάσος. Περαιτέρω, αποφασίστηκε όπως κάθε χρόνο καθορίζεται και ένα θέμα για ανάδειξη, όσον αφορά την προσφορά των δασών στην ανθρωπότητα.
Για το 2025, η Παγκόσμια Ημέρα Δασών έχει ως θέμα «Δάση και τρόφιμα», γιορτάζοντας τον κρίσιμο ρόλο των δασών στην επισιτιστική ασφάλεια, τη διατροφή και τα μέσα διαβίωσης (πρώτες ύλες). Εκτός από την παροχή τροφίμων, καυσίμων, εισοδήματος και απασχόλησης, τα δάση υποστηρίζουν τη γονιμότητα του εδάφους, προστατεύουν τους υδάτινους πόρους και προσφέρουν ενδιαιτήματα για τη βιοποικιλότητα, συμπεριλαμβανομένων των ζωτικών επικονιαστών. Τα δασικά οικοσυστήματα είναι απαραίτητα για την επιβίωση των κοινοτήτων που εξαρτώνται από τα αυτά, ιδίως των αυτόχθονων πληθυσμών και συμβάλλουν στο μετριασμό της κλιματικής κρίσης με την αποθήκευση άνθρακα. Ωστόσο, αντιμετωπίζουν σοβαρές απειλές από την αποψίλωση, τις πυρκαγιές και την αλόγιστη εκμετάλλευση. Ιδιαίτερα στις μέρες μας, με τις αρνητικές εξελίξεις στα περιβαλλοντικά θέματα, όπως η κλιματική αλλαγή, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η ερημοποίηση της γης, οι απειλές στη βιοποικιλότητα και η εκτεταμένη υλοτόμηση των τροπικών δασών.
Τα υγιή δάση είναι απαραίτητα για τους ανθρώπους και τον πλανήτη. Λειτουργούν ως φυσικά φίλτρα, παρέχοντας καθαρό αέρα και νερό και αποτελούν καταφύγια βιολογικής ποικιλότητας. Πολλά από τα φάρμακα στα οποία βασιζόμαστε σήμερα προέρχονται από δάση. Περνώντας χρόνο μέσα στο δάσος και στη φύση μειώνεται το άγχος, μειώνεται η αρτηριακή πίεση και βελτιώνεται η διάθεση. Πολυάριθμες μελέτες δείχνουν ότι τόσο η άσκηση στα δάση όσο και η απλή επίσκεψη σε αυτά έχει θετικές επιδράσεις στον άνθρωπο και στην υγεία του. Άρα τα δάση συμβάλλουν στη διατήρηση της υγείας του ανθρώπου.
Τα τελευταία χρόνια έγινε πια συνείδηση ότι αυτή η καταστροφική πορεία πρέπει να ανακοπεί και έγινε κοινώς αποδεκτό ότι έπρεπε να παρθούν πρωτοβουλίες ώστε αυτή η ολέθρια διαδρομή, που οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στον αφανισμό, να αναστραφεί. Το ερώτημα όμως είναι το κατά πόσο δυνατή είναι αυτή η αναστροφή και πως μπορεί ο άνθρωπος να αλλάξει τη ροή της ιστορίας που διαγράφει δεμένος επάνω στο άρμα της ανεξέλεγκτης τεχνολογικής εξέλιξης. Η απάντηση είναι μία και απλή: ΠΡΕΠΕΙ όλοι να καταλάβουμε αυτό που οι πρόγονοι μας θεωρούσαν αυτονόητο, ότι ο άνθρωπος είναι μέρος της φύσης, άρρηκτα συνδεδεμένος με αυτήν. Δεν είναι κυρίαρχός της αλλά κομμάτι της σε απόλυτη αρμονία με αυτήν και οποιαδήποτε διαταραχή στη λεπτή αυτή ισορροπία θα έχει ολέθρια και ανεπανόρθωτα αποτελέσματα για τον ίδιο.
Το παράρτημα της Ανατολικής Μακεδονίας του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, υπηρετώντας το ρόλο του, ως θεσμοθετημένου συμβούλου σε θέματα πρωτογενούς παραγωγής και προστασίας περιβάλλοντος, προσηλωμένο στις αρχές της ορθολογικής και αειφορικής διαχείρισης, της οικονομικότητας και της κοινής ωφέλειας, της διατήρησης της βιοποικιλότητας και της συνολικής κι ολοκληρωμένης προσέγγισης, έχει αναλάβει πρωτοβουλίες με την υποστήριξη των επιστημόνων μελών του, προς την εξασφάλιση της διατήρησης των πόρων και των προσόδων στο διηνεκές σε συνδυασμό με την προστασία των δασικών οικοσυστημάτων.
Η 21η Μαρτίου 2025, η Παγκόσμια Ημέρα Δασών και η εαρινή ισημερία ας αποτελέσει την απαρχή για μια νέα, πιο περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένη πολιτική που θα αναβαθμίσει το διαταραγμένο φυσικό περιβάλλον αλλά και θα δώσει οικονομικές και παραγωγικές λύσεις σε μεγάλο τμήμα του πληθυσμού της χώρας μας. Τότε και μόνο τότε θα επιτευχθεί ο πολυπόθητος στόχος της βελτίωσης της ποιότητας της ζωής μας.
Ο Πρόεδρος της Δ.Ε.
του ΓΕΩΤΕ.Ε.
Ανατολικής Μακεδονίας
Ζαφείρης Μυστακίδης
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΝΕΡΟΥ
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
ΜΗΝΥΜΑ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΝΕΡΟΥ
22 ΜΑΡΤΙΟΥ
Η 47η Σύνοδος της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ το 1992, έχοντας υπόψη τις προτάσεις που διατυπώθηκαν στη Συνδιάσκεψη του ΟΗΕ για το «Περιβάλλον και την Ανάπτυξη», που πραγματοποιήθηκε στην Αργεντινή το 1977, αποφάσισε να ορίσει την 22η Μαρτίου κάθε χρόνου ως Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό.
Το φετινό σύνθημα της Παγκόσμιας Ημέρας Νερού 2025, όπως ορίζεται από τα Ηνωμένα Έθνη, συνοψίζεται στο «Διατήρηση των Παγετώνων» και επικεντρώνεται στους παγετώνες που σήμερα λιώνουν γρηγορότερα από ποτέ. Καθώς ο πλανήτης γίνεται όλο και πιο ζεστός, ο παγωμένος κόσμος μας συρρικνώνεται, καθιστώντας τον κύκλο του νερού πιο απρόβλεπτο. Για δισεκατομμύρια ανθρώπους, οι ροές του λιωμένου νερού αλλάζουν, προκαλώντας πλημμύρες, ξηρασίες, κατολισθήσεις και άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Αμέτρητες κοινότητες και οικοσυστήματα κινδυνεύουν από καταστροφή. Καθώς εργαζόμαστε μαζί για τον μετριασμό και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, η διατήρηση των παγετώνων αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα. Πρέπει να μειώσουμε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου για να επιβραδύνουμε την υποχώρηση των παγετώνων. Και τέλος, πρέπει να διαχειριστούμε το λιωμένο νερό πιο βιώσιμα. Η διάσωση των παγετώνων μας είναι μια στρατηγική επιβίωσης για τους ανθρώπους και τον πλανήτη.
Η χώρα μας αν και δεν διαθέτει μόνιμους παγετώνες, θα επηρεαστεί άμεσα από τη συρρίκνωση τους παγκοσμίως λόγω της αύξησης της στάθμης της θάλασσας και των παγκόσμιων επιπτώσεων στην ανθρωπότητα. Τα τελευταία χρόνια όμως μειώνεται δραστικά η εποχιακή χιονοκάλυψη της χώρας μας και των Βαλκανίων το χειμώνα με δυσμενείς επιπτώσεις για τα υδάτινα αποθέματα είτε αυτά είναι υπόγεια είτε είναι επιφανειακά. Σήμερα, βρισκόμαστε στα χαμηλότερα σημεία ενός κύκλου λειψυδρίας που διαρκεί τα τελευταία χρόνια και ο οποίος δεν γνωρίζουμε πότε θα τελειώσει και πότε θα αναπληρωθούν τα υδάτινα αποθέματα της χώρας μας, επιστρέφοντας στην «κανονικότητα» ως απαραίτητη προϋπόθεση για ένα βιώσιμο περιβάλλον και για την κάλυψη των υδρευτικών και αρδευτικών αναγκών μας. Επιπρόσθετα θα θέλαμε να τονίσουμε και τα παρακάτω:
- Σε παγκόσμιο επίπεδο, πάνω από το 80% των λυμάτων που παράγονται από την κοινωνία ρέει πίσω στο οικοσύστημα χωρίς να υποστούν επεξεργασία ή επαναχρησιμοποίηση. Οι ευκαιρίες από την αξιοποίηση των αποβλήτων ως πόρου είναι τεράστιες. Η διαχείριση των λυμάτων με ασφάλεια είναι μια προσιτή και βιώσιμη πηγή ύδατος, ενέργειας, θρεπτικών ουσιών και άλλων ανακτήσιμων υλικών.
- Το νερό αποτελεί θεμελιώδες αγαθό για την επιβίωση όλων των ζωντανών οργανισμών και είναι απαραίτητο για την υγεία, τη γεωργία, τη βιομηχανία και την παραγωγή ενέργειας. Ωστόσο, περισσότεροι από 2,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως εξακολουθούν να μην έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό, με τις συνέπειες αυτής της έλλειψης να πλήττουν ιδιαίτερα τις ευάλωτες κοινωνίες και τις αναπτυσσόμενες χώρες.
- Μέχρι το 2050, κοντά στο 70% του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζει σε πόλεις, σε σύγκριση με το σημερινό 50%. Επί του παρόντος, οι περισσότερες πόλεις στις αναπτυσσόμενες χώρες δεν διαθέτουν επαρκείς υποδομές και πόρους για την αντιμετώπιση της διαχείρισης των λυμάτων με ένα αποτελεσματικό και βιώσιμο τρόπο.
- Λύσεις όπως η δενδροφύτευση για την ενίσχυση των δασών, η αποκατάσταση των υγροτόπων, η διάνοιξη και αποκατάσταση φυσικών ρεμάτων, καθώς και η κατασκευή πράσινων υποδομών στον αστικό ιστό, είναι βιώσιμες και οικονομικά συμφέρουσες, έτσι ώστε να αποκατασταθεί ο κύκλος του νερού, να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή και να βελτιωθούν η δημόσια υγεία και η ποιότητα ζωής με την εξυγίανση, τον καθαρισμό και την επαναχρησιμοποίηση του νερού.
- Η Ανατολική Μακεδονία (Δράμα, Καβάλα και Σέρρες) είναι από τις πιο προικισμένες από τη φύση περιοχές όσον αφορά τους διαθέσιμους υδατικούς πόρους με μεγάλα ποτάμια και έργα αξιοποίησης τους (φράγματα στον Νέστο, Λίμνη Κερκίνη, Τενάγη Φιλίππων κ.α.) καθώς και υπόγεια υδροφόρα στρώματα, ορισμένα από τα οποία είναι και Γεωθερμικά. Η διαθεσιμότητα τους όμως πλήττεται από τη λειψυδρία των τελευταίων ετών.
Οι επιστήμονες του Γεωτεχνικού χώρου συμβάλουν με τη γνώση και την καθημερινή εργασία τους στη διαφύλαξη ενός τόσο πολύτιμου πόρου που είναι το νερό, αφού η αγροτική παραγωγή, την οποία μεταξύ άλλων υποστηρίζουν, αποτελεί τον μεγαλύτερο καταναλωτή υδατικών πόρων στην Ελλάδα, επιφανειακών και υπογείων (70% περίπου του συνολικού όγκου) και συνεπώς η λελογισμένη χρήση αυτού στην αγροτική παραγωγή, σε συνδυασμό με τις άλλες χρήσεις του (ύδρευση, βιομηχανική χρήση), αποτέλεσε και θα αποτελεί μέριμνα των Γεωτεχνικών.
Κλείνοντας, θα θέλαμε να τονίσουμε τον καταλυτικό ρόλο που παίζουν οι Γεωτεχνικοί Επιστήμονες και το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο που τους εκπροσωπεί στην ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων της χώρας μας, ρόλο που άλλωστε είναι θεσμοθετημένος, τόσο επιστημονικά, όσο και νομοθετικά. Για αυτούς τους λόγους λοιπόν ας εντείνουμε τις προσπάθειες μας, στους διεθνείς οργανισμούς και τις κυβερνήσεις, ευαισθητοποιώντας παράλληλα τις τοπικές κοινωνίες για να επιτύχουμε τους στόχους μας.
Ο Πρόεδρος της Δ.Ε.
του ΓΕΩΤΕ.Ε.
Ανατολικής Μακεδονίας
Ζαφείρης Μυστακίδης
