Στην αναθεώρηση της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας της ΕΕ, η οποία βελτιώνει τον τρόπο καταπολέμησης των παράσιτων των φυτών, διασφαλίζοντας συγχρόνως ότι αυτά που εισέρχονται είναι ασφαλή, προχώρησε η Κομισιόν.
«Αυτός ο κανονισμός θα διασφαλίσει ένα συνεχές υψηλό επίπεδο φυτοϋγειονομικής προστασίας σε ολόκληρη την ΕΕ και θα μας προστατεύσει από απειλές. Η αναθεώρηση περιορίζει επίσης τη γραφειοκρατία και εξορθολογίζει τους υφιστάμενους κανόνες, κάτι που θα ωφελήσει τις εθνικές αρχές, καθώς και τους φορείς του κλάδου», επισήμανε σε δηλώσεις του ο István Nagy, υπουργός Γεωργίας της Ουγγαρίας.
Ένας από τους τρόπους με τους οποίους η αναθεώρηση βελτιώνει το υπάρχον πλαίσιο και προστατεύει καλύτερα την υγεία των φυτών είναι μέσω της δημιουργίας μιας ενωσιακής φυτοϋγειονομικής ομάδας έκτακτης ανάγκης. Η ομάδα θα αποτελείται από εμπειρογνώμονες ειδικευμένους στην υγεία των φυτών, που μπορούν να παρέχουν βοήθεια σε περίπτωση νέων εστιών παρασίτων στην ΕΕ.
Η ομάδα μπορεί επίσης να παράσχει επείγουσα βοήθεια και τεχνογνωσία σε γειτονικές χώρες εκτός ΕΕ σε περίπτωση εστιών, με σκοπό την πρόληψη της εισόδου επιβλαβών φυτικών παρασίτων.
Επιπλέον, ο αναθεωρημένος κανονισμός μειώνει τον διοικητικό φόρτο για τις αρμόδιες αρχές, αυξάνοντας τη διάρκεια των πολυετών προγραμμάτων ερευνών τους. Αυτά θα καλύπτουν πλέον περίοδο πέντε έως δέκα ετών, αντί για τα σημερινά πέντε έως επτά έτη. Για να εξασφαλιστεί η έγκαιρη ανίχνευση των παρασίτων, τα προγράμματα αυτά επανεξετάζονται και ενημερώνονται όταν χρειάζεται, προκειμένου να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στη φυτοϋγειονομική κατάσταση.
Η αυξημένη ψηφιοποίηση θα μειώσει επίσης τη γραφειοκρατία τόσο για τους φορείς εκμετάλλευσης όσο και για τις εθνικές αρχές.
Η φυτοϋγειονομική νομοθεσία (κανονισμός 2016/2031) είναι το βασικό νομικό πλαίσιο για τη φυτοϋγειονομική πολιτική της ΕΕ. Αποσκοπεί στην πρόληψη της εισόδου και της εξάπλωσης νέων φυτικών παρασίτων (τα λεγόμενα «Ενωσιακά επιβλαβή παράσιτα καραντίνας») και στην προστασία από παράσιτα που υπάρχουν ήδη στην ΕΕ («ρυθμιζόμενα παράσιτα μη καραντίνας»). Τέθηκε σε εφαρμογή στις 14 Δεκεμβρίου 2019.
Η Επιτροπή υπέβαλε την πρότασή της για αναθεώρηση των υφιστάμενων κανόνων στις 17 Οκτωβρίου 2023, λαμβάνοντας υπόψη την εμπειρία που απέκτησαν οι φορείς εκμετάλλευσης στην εφαρμογή της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας.
Οι δύο νομοθέτες, το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, κατέληξαν σε συμφωνία σχετικά με την τελική διατύπωση του αναθεωρημένου κανονισμού στις 5 Μαρτίου 2024.
Tο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε μια στοχευμένη αναθεώρηση της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας της ΕΕ, η οποία βελτιώνει τον τρόπο καταπολέμησης των παράσιτων των φυτών, διασφαλίζοντας ότι τα φυτά που εισέρχονται στην ΕΕ είναι ασφαλή.
Ένας από τους τρόπους με τους οποίους η αναθεώρηση βελτιώνει το υπάρχον πλαίσιο και προστατεύει καλύτερα την υγεία των φυτών είναι μέσω της δημιουργίας μιας ενωσιακής φυτοϋγειονομικής ομάδας έκτακτης ανάγκης. Η ομάδα θα αποτελείται από εμπειρογνώμονες ειδικευμένους στην υγεία των φυτών που μπορούν να παρέχουν βοήθεια σε περίπτωση νέων εστιών παρασίτων στην ΕΕ. Η ομάδα μπορεί επίσης να παράσχει επείγουσα βοήθεια και τεχνογνωσία σε γειτονικές χώρες εκτός ΕΕ σε περίπτωση εστιών, με σκοπό την πρόληψη της εισόδου επιβλαβών φυτικών παρασίτων στην ΕΕ.
Επιπλέον, ο αναθεωρημένος κανονισμός μειώνει τον διοικητικό φόρτο για τις αρμόδιες αρχές, αυξάνοντας τη διάρκεια των πολυετών προγραμμάτων ερευνών τους. Αυτά θα καλύπτουν πλέον περίοδο πέντε έως δέκα ετών, αντί για τα σημερινά πέντε έως επτά έτη. Για να εξασφαλιστεί η έγκαιρη ανίχνευση των παρασίτων, τα προγράμματα αυτά επανεξετάζονται και ενημερώνονται όταν χρειάζεται, προκειμένου να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στη φυτοϋγειονομική κατάσταση.
Η αυξημένη ψηφιοποίηση θα μειώσει επίσης τη γραφειοκρατία, τόσο για τους φορείς εκμετάλλευσης, όσο και για τις εθνικές αρχές.
Ο κανονισμός θα υπογραφεί και θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε. Θα τεθεί σε ισχύ την 20ή ημέρα από τη δημοσίευσή του.
