Μικτή εικόνα δείχνουν τα αρωματικά φαρμακευτικά φυτά ως προς την απορροφητικότητά τους, συμβάλλοντας σε αυτό και οι ανατροπές που έχει προκαλέσει μεταξύ άλλων και στην πρωτογενή παραγωγή ο Κορωνοϊός. Όπως μας λένε αγρότες καταρχήν πέρασε η εποχή της εξωπραγματικής ανάπτυξή των αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών και πλέον έχουν προσαρμοστεί σε πιο πραγματικές καταστάσεις. Αυτό σημαίνει ότι θα δούμε μια αριθμητική σταθεροποίηση στις καλλιεργούμενες εκτάσεις, αλλά και στα είδη, με γνώμονα πάντα τις βασικές απαιτήσεις του καταναλωτή.
Πάγωσε το ενδιαφέρον των αγροτών για την αγορά σπορόφυτων αρωματικών, όπως η λεβάντα, το θυμάρι κ.λπ. την τελευταία χρονιά μας λέει ο φυτωριούχος γεωπόνος από τη Λάρισα κ.Νίκος Μήλιος.
Όπως αναφέρει, το 2019 και το 2018 πούλησε για κάθε χρονιά από 1 εκατ. φυτά, ενώ το 2020 η πτώση στη ζήτηση ήταν της τάξεως του 90%. Σημειώνεται ότι και το 2019 και το 2018, το 95% των πωλήσεων του ήταν σε ρίγανη και το 5% σε τσάι του βουνού. Τα δεδομένα αυτά, υποστηρίζει ο ίδιος, δείχνουν ότι έχει ξεφουσκώσει το ενδιαφέρον πολλών αγροτών με την καλλιέργεια, όχι γιατί δεν έχει προοπτική αλλά λόγω των απαιτήσεων που έχει κυρίως στο επίπεδο της διακίνησης και της διάθεσης για να μπορέσει να πουληθεί το προϊόν στο εξωτερικό, όπου και κατευθύνεται. Και το καλλιεργητικό κόστος είναι διαχειρίσιμο, υποστηρίζει ο ίδιος, αποτρέποντας έτσι ισχυρισμούς ότι αυτό μπορεί να είναι αποτρεπτικό για να ασχοληθεί κάποιος με την καλλιέργεια αρωματικών φυτών. Συγκεκριμένα το κόστος ανά στρέμμα κυμαίνεται από 250 έως και 300 ευρώ. Ωστόσο, ξεκαθαρίζει ότι αυτό μπορεί να αυξηθεί κατά 50% στην περίπτωση που υπάρχουν ζιζάνια, καθώς η εργασία γίνεται χειρωνακτικά και δεν υπάρχει κάποιο εγκεκριμένο φάρμακο για την καταπολέμησή τους .
Ενημερωτικά σημειώνει ότι ένα στρέμμα όπου καλλιεργείται με ρίγανη μπορεί να αποδώσει (από το δεύτερο χρόνο) από 150 έως 250 κιλά χοντροτριμμένο προϊόν, ενώ η τιμή πώλησης είναι από 2 ευρώ το κιλό έως και 5 ευρώ.
Aν και το τελευταίο διάστημα έχει διαπιστώσει ένα έντονο ενδιαφέρον για το δεντρολίβανο, ο κ. Αχιλλέας Παπαρσένος, αγρότης από τη Τερψιθέα Λάρισας μας ανέφερε ότι θα συνεχίσει να επικεντρώνεται στην καλλιέργεια της Ρίγανης όπου διαχειρίζεται περί τα 150 στρέμματα , αλλά και στη Λεβάντα που καλλιεργεί 50 στρέμματα.
Ειδικότερα για τη ρίγανη, σύμφωνα με τον ίδιο πρόκειται για μια καλλιέργεια με σταθερή παραγωγή και τιμές. Η τιμή του προϊόντος είναι από 1,20 έως και 1,50 ευρώ το κιλό. Ωστόσο, την τελευταία χρονιά, όπως ανέφερε λόγω της ξηρασίας που σημειώθηκε το χειμώνα επηρεάστηκαν αρνητικά οι πιο παλιές καλλιέργειες (4 ετών) και καθόλου οι καινούργιες. Έτσι οι αποδόσεις στα χωράφια με παλιές καλλιέργειες ρίγανης από 250 κιλά μπορεί να έπεσαν και στα 100 κιλά.
Το πρόβλημα κατά τον ίδιο εντοπίζεται στην λεβάντα. Όπως μας είπε ενώ πριν από τρία χρόνια το έλαιο της λεβάντας πωλούνταν προς 100 ευρώ το κιλό, σήμερα αν και έχει πέσει στα 40 μένει απούλητο. Δεν απορροφάται, συμπληρώνει συμβάλλοντας σε αυτό και το γεγονός του Κορωνοϊου, αλλά και η μειωμένη αγοραστική δύναμη που επικεντρώνεται πια σε βασικά είδη ανάγκης και όχι σε είδη πολυτελείας.
Συνολικά, ο ίδιος εκτιμά ότι σήμερα στην Λάρισα καλλιεργούνται με ρίγανη περί τα 6.000 στρέμματα, ενώ στα 1500 εκτιμώνται τα χωράφια που έχουν λεβάντα.
Mετά την έκρηξη που γνώρισε τα προηγούμενη χρόνια η καλλιέργεια των αρωματικών φυτών μπαίνουμε σε μια περίοδο σταθεροποίησης τόσο των εκτάσεων που χρησιμοποιούνται όσο και των αγροτών που θα ασχοληθούν μαζί τους μας λέει η κα. Δρ. Κατερίνα Γρηγοριάδου πρώην Πρόεδρος του ΔΣ στην Ένωση Αρωματικών Φαρμακευτικών Φυτών Ελλάδος- ΕΑΦΦΕ.
Η κατάσταση όπως λέει της συγκεκριμένης καλλιέργειας συνολικά και γενικά προσεγγίζει πια τα δεδομένα της πραγματικότητας.
Αναφερόμενη στο παρελθόν και εστιασμένη ιδιαίτερα στην περίπτωση της λεβάντας μας ανέφερε ότι η τιμή του προϊόντος πριν κάποιο καιρό ήταν εκτός πραγματικότητας, ενώ σήμερα διαμορφώνεται σε φυσιολογικά επίπεδα, γεγονός που δημιουργεί περιθώρια και προοπτικές για περαιτέρω ανάπτυξη. Βεβαίως όπως λέει ο Κορωνοϊός έχει πλήξει τις συγκεκριμένες καλλιέργειες όπως και το σύνολο των αγροτικών προϊόντων, λόγω και των γενικότερων απαγορεύσεων που έχουν επιβληθεί και άρα ήταν αναμενόμενο προϊόντα που μάλιστα δεν είναι πρώτης γραμμής και θεωρούνται πολυτελείας να μετρήσουν απώλειες.
Παρόλα αυτά υποστηρίζει ότι η καλλιέργεια επί παραδείγματι της λεβάντας δεν είναι μη αποδοτική. Είναι μη αποδοτική για όσους στο παρελθόν δεν είχαν σταθερές συμφωνίες με εμπόρους καθώς και σταθερό κανάλι διακίνησης του προϊόντος .
ΑΝΑΦΕΡΕΙ Ο κ. ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ, AGRICULTURIST ΣΤΗΝ KORRES
Αναπτύσσουμε Δίκτυο ηθικών συνεργασιών με Έλληνες καλλιεργητές
Από τη φύση στην επιδερμίδα και ξανά πίσω. Αυτή τη διαδρομή ακολουθούν τα 6 KORRES Labs που εκφράζουν το όραμα ενός πλήρους κύκλου αξιακών επιλογών: Soil Lab, Extraction Lab, Molecular Lab, Formulation Lab, Design Lab και η πιο πρόσφατη προσθήκη – το Recycle Lab. Στον πυρήνα αυτών, σύμφωνα με τον κ. Γιώργο Σταυρόπουλο Agriculturist στην KORRES βρίσκεται το δίκτυο ηθικών συνεργασιών με Έλληνες καλλιεργητές, η zero-waste εκχύλιση των βοτάνων, η εμμονή με την επιστημονική έρευνα που αποκαλύπτει τα βιολογικά μονοπάτια ισχυρών φυσικών δραστικών, η ανάπτυξη συνθέσεων με φαρμακευτικές προδιαγραφές απουσία άνω των 1.500 συνθετικών συστατικών και οι sustainable τρόποι παραγωγής, η έμφαση στην αισθητική και στη λειτουργικότητα της φόρμας, η ανακύκλωση.
Όπως ο ίδιος αναφέρει “Η λέξη Ήθος είναι ίσως αυτή που ταιριάζει καλύτερα στο να χαρακτηρίσει τον τρόπο που προσεγγίζουμε τη Φύση. Το Soil Lab ή αλλιώς Εργαστήριο Εδαφολογικής Ανάλυσης που εντάσσεται στον πλήρη κύκλο αξιακών επιλογών της KORRES, βασίζεται στην ηθική αναζήτηση πρώτων υλών και στις ηθικές συνεργασίες. Συνεργαζόμαστε με περισσότερους από 30 μικροκαλλιεργητές βιολογικής γεωργίας και 5 αγροτικούς συνεταιρισμούς σε όλη την Ελλάδα. Τους στηρίζουμε οικονομικά, επιστημονικά, προσωπικά, με όποιο τρόπο μπορούμε. Συναντιέμαι μαζί τους τακτικά, ανταλλάσσουμε σκέψεις και συμβουλές, μοιράζονται τα όνειρα και τους προβληματισμούς τους, είναι η έμπνευσή μου. Κατανοώντας τις ανάγκες τους και γνωρίζοντας τις δικές μας, έχουμε δημιουργήσει ένα εργαστήριο έρευνας και ανάπτυξης συγκεκριμένα για μεθόδους καλλιέργειας το οποίο προωθεί τη βιολογική καλλιέργεια και την καλλιέργεια απειλούμενων ειδών στην Ελλάδα, προστατεύοντας συνολικά τη βιοποικιλότητα.”
Οι τομείς χρήσης των αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών
Οι κύριοι βιομηχανικοί τομείς που χρησιμοποιούν ΑΦΦ και προϊόντα αυτών είναι: Τομέας αρτυμάτων και μπαχαρικών – αφεψημάτων
Τα προϊόντα ΑΦΦ έχουν σημαντικό μερίδιο αγοράς σε προπαρασκευασμένα, ημι-έτοιμα τρόφιμα (πίτσες, σάλτσες , χυμοί, κλπ), βιολογικά τρόφιμα και ποτά (βιολογικά αρτύματα, βότανα, αφεψήματα) και μείγματα μπαχαρικών.
Τα αιθέρια έλαια χρησιμοποιούνται ως αρώματα (βιομηχανία τροφίμων ποτών, αρωμάτων, καλλυντικών, φαρμάκων ). Ορισμένα χρησιμοποιούνται ως φυτοθεραπευτικά φάρμακα και σε εναλλακτικές θεραπευτικές μεθόδους, όπως η αρωματοθεραπεία. Το 90% της παγκόσμιας παραγωγής χρησιμοποιούνται ως αρωματικές ύλες (αρωμάτων, τροφίμων, ποτών, καλλυντικών).
Οι μεγαλύτεροι καταναλωτές είναι: ΗΠΑ, Γερμανία, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο και Ιαπωνία. Για είδη που ενδιαφέρουν την Ελλάδα, τα αιθέρια έλαια των εσπεριδοειδών, ευκάλυπτου, μέντας, λεβαντίνης, δυόσμου, ρίγανης, φασκόμηλου, θυμαριού (T. vulgaris), βασιλικού, ματζουράνας, χαμομηλιού, δαφνόφυλλων, τριαντάφυλλων και ύσσωπου, είναι μεταξύ των παραγόμενων σε μεγάλες ποσότητες παγκοσμίως.
Οι τιμές των αιθερίων ελαίων ποικίλλουν από τα φθηνά – αιθέρια έλαια εσπεριδοειδών έως τα πολύ ακριβά (ροδέλαιο).
Χρησιμοποιούνται ενώσεις παραγόμενες από φυτικά υλικά, ως πρώτες ύλες για την παραγωγή ημισυνθετικών φαρμάκων. Περισσότερο από το 25% των παραγομένων παγκοσμίως φαρμάκων, προέρχεται από φυσικές πηγές.
Καλλυντικά προϊόντα και προϊόντα προσωπικής υγιεινής χρησιμοποιούν μεγάλη γκάμα συστατικών φυσικής προέλευσης: Λάδια, κηροί, αιθέρια έλαια, κόμμεα, εκχυλίσματα, χρωστικές κλπ., χρησιμοποιούνται για διάφορες δράσεις, όπως ενυδάτωση, αρωματισμό, αντιοξειδωτική δράση κλπ. Μεταξύ των ΑΦΦ που χρησιμοποιούνται: δενδρολίβανο, μέντα, τριαντάφυλλο, αλόη, καλέντουλα, αιθέρια έλαια εσπεριδοειδών κ.α.
Προϊόντα και εκχυλίσματα χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο εντόμων, παθογόνων, ζιζανίων κλπ. Ορισμένα γνωστά φυτικά εκχυλίσματα προέρχονται από είδη κωνοφόρων, θυμάρι, ευκάλυπτο, δυόσμο, ρίγανη κ.ά.
- Της Δέσποινας Καραγιαννοπούλου
- ENTYΠΗ ΑΓΡΟΕΚΦΡΑΣΗ