Οι υπουργοί Γεωργίας συζήτησαν τον κίνδυνο πιέσεων στους αγροδιατροφικούς τομείς και την επισιτιστική ασφάλεια εν μέσω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία σε άτυπη συνάντηση χθες (Τετάρτη 2 Μαρτίου). Μάλιστα οι υπουργοί των «27» άνοιξαν παράθυρο για τη στήριξη των Ευρωπαίων αγροτών και κτηνοτρόφων που πλήττονται ιδιαίτερα από την μεγάλη άνοδο του κόστους ενέργειας, των λιπασμάτων και των ζωοτροφών ως αποτέλεσμα των διαταραχών στις αγορές μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Παράλληλα, σε μια εντυπωσιακή αλλαγή πολιτικής – στο επίπεδο προθέσεων τουλάχιστον – η ΕΕ προκειμένου να διασφαλίσει την «διατροφική κυριαρχία» (food sovereignty), ήτοι την αυτάρκεια της στα τρόφιμα, πρόκειται να επαναξιολογήσει τις βασικές πολιτικές της στον τομέα της γεωργίας και ειδικότερα τη στρατηγική «από το αγρόκτημα στο πιάτο», η οποία οδηγεί σε πιο φιλοπεριβαλλοντική γεωργία, με μικρότερη όμως παραγωγή, όπως επισημαίνουν οι φορείς της αγοράς και των παραγωγών.
Κεντρικοί στόχοι είναι η αύξηση της παραγωγής και η ενίσχυση της ανθεκτικότητας του αγροδιατροφικού τομέα στις κρίσεις, όπως την τωρινή. Πρώτο βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση είναι η προωθούμενη αλλαγή στο «πρασίνισμα» και συγκεκριμένα την υποχρέωση των παραγωγών να αφήνουν ένα μέρος της έκτασής τους ακαλλιέργητο για λόγους οικολογικής ισορροπίας. Για το 2022, διαφαίνεται ότι θα έχουν τη δυνατότητα να καλλιεργήσουν κι αυτές τις εκτάσεις, μόνο όμως με κτηνοτροφικά φυτά, προκειμένου να αυξηθεί η παραγωγή ζωοτροφών για τις ανάγκες της ευρωπαϊκής κτηνοτροφίας.
Επιπρόσθετα, πρόκειται να αξιοποιηθούν τα κονδύλια της νέας ΚΑΠ, μέσω των Στρατηγικών Σχεδίων που υπέβαλαν οι χώρες – μέλη, για να ενθαρρυνθούν επενδύσεις, ιδίως στη γεωργία ακριβείας με στόχο τη βέλτιστη χρήση των εισροών, άρα την εξοικονόμηση λιπασμάτων. Με τον ίδιο στόχο πρόκειται να ενισχυθεί η βιολογική γεωργία καθώς σ’ αυτή χρησιμοποιούνται λιγότερα λιπάσματα, οι τιμές των οποίων έχουν αυξηθεί σημαντικά φέτος.
Επί τάπητος η ιδιωτική αποθήκευση και το απόθεμα κρίσης
Όσον αφορά στα μέτρα για το ενεργειακό κόστος, τα λιπάσματα και τις ζωοτροφές, ο Επίτροπος Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κ. Janusz Wojciechowski, χωρίς να δεσμευτεί, όπως συγκεκριμένα ανέφερε στη χθεσινοβραδινή (μετά τη συνεδρίαση) συνέντευξη τύπου. Πρόσθεσε δε ότι το αποτέλεσμα μιας ανάλυσης και των μέτρων που σχετίζονται με τις τιμές της ενέργειας και ιδιαίτερα το κόστος των λιπασμάτων θα ανακοινωθούν την επόμενη εβδομάδα (Τρίτη 8 Μαρτίου).
Μεταξύ των προτάσεων που έγιναν στη συνεδρίαση του συμβουλίου, ο Επίτροπος κατέληξε σε τρία συμπεράσματα, όπως η κινητοποίηση ομάδων εμπειρογνωμόνων, τα ειδικά μέτρα αγοράς και η φύτευση πρωτεϊνούχων καλλιεργειών με αγρανάπαυση. Η χρήση αγρανάπαυσης για πρωτεϊνούχες καλλιέργειες μπορεί να θεωρηθεί ως μέτρο για τη διασφάλιση και την απελευθέρωση της παραγωγικής ικανότητας της Ευρώπης το 2022, σύμφωνα με τον Επίτροπο Wojciechowski. Ωστόσο, πρόσθεσε, αυτό πρέπει να συζητηθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το μέτρο αυτό, σύμφωνα με τον Γάλλο υπουργό Γεωργίας και Τροφίμων Julien Denormandie, θα μπορούσε να είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον για τη διατροφή των ζώων.
αλληλεγγύη της ΕΕ
Επιπλέον προσδιόρισε τα μέτρα που θα ληφθούν για τη στήριξη συγκεκριμένων τομέων της ευρωπαϊκής γεωργίας και κτηνοτροφίας, όπως η χοιροτροφία και η πτηνοτροφία, παραπέμποντας στο αποθεματικό κρίσης και την ιδιωτική αποθεματοποίηση (τα συγκεκριμένα μέτρα είχαν ληφθεί παλαιότερα στον τομέα του οίνου με στόχο να απορροφηθεί ένα μέρος της πλεονάζουσας προσφοράς και να ενισχυθούν οι τιμές παραγωγού).
Οι υπουργοί Γεωργίας, δήλωσε ο Επίτροπος, προσπάθησαν επίσης να συζητήσουν την Πράσινη Συμφωνία και τη στρατηγική Farm to Fork όσον αφορά τον τρόπο αντιμετώπισης των στόχων στο πλαίσιο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Ο Επίτροπος για τη Γεωργία Janusz Wojciechowski, σε απάντηση, δήλωσε:
«Πρέπει να παρακολουθούμε στενά τους στόχους αυτών των πολιτικών και στο πλαίσιο της επισιτιστικής ασφάλειας. Εάν τεθεί σε κίνδυνο η επισιτιστική ασφάλεια, τότε πρέπει να ρίξουμε μια άλλη ματιά στους στόχους και ενδεχομένως να τους διορθώσουμε».
Από την εβδομάδα αυτήν θα αρχίσουν οι συνεδριάσεις μιας σειράς επιτροπών εμπειρογνωμόνων που θα εισηγηθούν συγκεκριμένα μέτρα για το σύνολο των τομέων της ευρωπαϊκής γεωργίας. Τα μέτρα παρέμβασης θα συζητηθούν από την Ειδική Επιτροπή Γεωργίας μαζί με το επόμενο Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας τη Δευτέρα 21 Μαρτίου.
